(די 3 טע זײַט פֿון 4)
דערצו האָט זי מער הנאה געהאַט פֿון זײַן לעצטער דבֿר־תּורה, אויפֿן „לייבאָר־דיי‟־שבת. „דאָס מאָל האָט ער איבערגעזעצט אַלע פֿרעמדע ווערטער,‟ האָט זי געזאָגט.
נישט געקוקט אויף שבֿחים וואָס מע גיט אים אָפּ, איז הרבֿ כּ״ץ דווקא אַ באַשיידענער מענטש. זיצנדיק אין אַ קאַפֿע אין צענטער־מאַנהעטן די פֿאַרגאַגענע וואָך, האָט ער געזאָגט, אַז זײַן גרעסטע הנאה בײַם באַקומען די פּאָזיציע אין PHS איז, וואָס עס גיט אים אַ געלעגנהייט צו לערנען תּורה מיט די מתפּללים.
„מײַן פּלאַן פֿאַר דעם יאָר איז צו לערנען מיט זיי הלכות שמיטה,‟ האָט ער געזאָגט מיט אַ ברייטן שמייכל. „נישט בלויז די טעאָלאָגישע פּרינציפּן דערפֿון, נאָר אויך פֿאַר וואָס דאָס איז אַזוי וויכטיק אין שײַכות מיט דער סאָציאַלער גערעכטיקייט פֿון דער געזעלשאַפֿט בכלל. ווי עס לערנט אונדז: ואכלו אַבֿיוני עמך, סע זאָל זײַן גענוג עסן אויך פֿאַר די אָרעמע.‟
דער פּראָגרעסיווער צוגאַנג פֿון PHS איז אים טאַקע נאָענט צום האַרצן; נישט בלויז וואָס שייך העלפֿן די נויט־באַדערפֿטיקע, נאָר אויך מיט זייער שטרעבונג צו געבן פֿרויען אַ גרעסערע ראָלע בײַם דאַווענען, לויט די ראַמען פֿון דער הלכה. אין פֿאַרגלײַך מיט ס׳רובֿ אָרטאָדאָקסישע שילן, דערלויבט די PHS, אַז אַ פֿרוי זאָל עפֿענען דעם אָרון־קודש, טראָגן די ספֿר־תּורה איבער דער ווײַבערשיל, און לייענען פֿאַר די מתפּללים די תּפֿילות פֿאַר דער רעגירונג אויף ענגליש און די תּפֿילה פֿאַר מדינת־ישׂראל אויף לשון־קודש.
דאָס איז, אַוודאי, אַ ווײַטער שפּרונג פֿון הרבֿ כּ״צס דערציִונג אין דער סאַטמערער קהילה. דער זון פֿון אַ סאַטמערער טאַטן און אַ פּאָפּער מאַמען, האָט דער יונגער ישׂשׂכר פֿאַרבראַכט יעדן ווינטער און זומער אין די סאַטמערער לערן־אַנשטאַלטן, אַחוץ עטלעכע זומערן, ווען מע האָט אים געשיקט אין אַ פּאָפּער זומער־לאַגער. „דאָרט איז שוין געווען מער ׳מאָדערן׳, ווײַל מע האָט אונדז געלאָזט שפּילן ׳פֿריזבי׳,‟ האָט ער געזאָגט מיט אַ שמייכל.
צו 17 יאָר האָט מען אים געשיקט זיך לערנען אין דער בריסקער ישיבֿה אין ירושלים — אַ מאָדנער באַשלוס, ווען מע נעמט אין באַטראַכט, אַז בריסק איז אַ ליטיווישע (דאָס הייסט, מתנגדישע) ישיבֿה, נישט קיין חסידישע.
„אמת, ס׳איז ליטוויש, אָבער די שיטה האָט געשטימט מיט דער סאַטמערער שיטה ווײַל ביידע זענען געווען אַנטי־ציוניסטיש,‟ האָט הרבֿ כּ״ץ דערקלערט. „אָבער אויך צוליב אַ צווייטער סיבה: די ליטווישע לייגן דעם טראָפּ אויף הלכה. די סאַטמערער באַטאָנען די וויכטיקייט פֿון הלכה, אַ סך מער ווי די אַנדערע חסידישע גרופּעס. און דער רבי האָט טאַקע שטאַרק געהאַלטן פֿון ר׳ אַהרן קאָטלערן.‟
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.