אַ טעסט פֿאַר דעמאָקראַטיע

A test for democracy

פּראָ־רוסישע דעמאָנסטראַנטן מיט די אָראַנזש־שוואַרצע פֿאָנען פֿונעם רוסלענדישן מיליטער טראָגן דעם פּלאַקאַט: „מיר וועלן באַפֿרײַען אוקראַיִנע פֿון דער אַמעריקאַנער אָקופּאַציע‟.
Getty Images
פּראָ־רוסישע דעמאָנסטראַנטן מיט די אָראַנזש־שוואַרצע פֿאָנען פֿונעם רוסלענדישן מיליטער טראָגן דעם פּלאַקאַט: „מיר וועלן באַפֿרײַען אוקראַיִנע פֿון דער אַמעריקאַנער אָקופּאַציע‟.

פֿון גענאַדי עסטרײַך

Published September 14, 2014, issue of October 10, 2014.

די טעג האָב איך גערעדט מיט אַ יונגער פֿרוי, וואָס לערנט זיך אין אונדזער אוניווערסיטעט-אָפּטייל און שרײַבט אַ דאָקטער-דיסערטאַציע. דעם זומער איז זי געפֿאָרן קיין ווײַסרוסלאַנד און רוסלאַנד, אַ קוק צו טאָן אויף די ערטער, פֿון וואַנען עס שטאַמט איר זיידע. בעת דער נסיעה האָט זי גערעדט מיט אייניקע היגע לײַט, וואָס האָבן געקענט ענגליש. אויף איר האָט געמאַכט אַ באַזונדערס שווערן אײַנדרוק אַפֿילו ניט אַזוי די גרייטקייט פֿון כּמעט אַלע אירע מיטשמועסער צו לויבן פּוטינען, ווי זייער ניט וועלן צו הערן קיין שום אַרגומענטן פֿון דעם אַנדערן צד. זי האָט אויך באַמערקט בײַ אַ סך אַן אָפֿענע שׂינאה צו די אוקראַיִנער. איינע, אַ פֿרוי פֿון ווײַסרוסלאַנד, האָט איר פּשוט געזאָגט, אַז זיי, די אוקראַיִנער, „פֿאַרדינען ניט צו האָבן דעמאָקראַטיע‟.

מיר איז אינטערעסאַנט, וואָס פֿאַר אַן אינהאַלט האָט די דאָזיקע ווײַסרוסישע תּושבֿטע אַרײַנגעלייגט אין דעם באַגריף פֿון „דעמאָקראַטיע‟. די זאַך איז, אַז מײַן לאַנג־יאָריקע דערפֿאַרונג פֿון לייענען די ייִדישע פּרעסע, געדרוקט אין אַמעריקע זינט סוף 19טן יאָרהונדערט, ווײַזט זייער בולט, אַז אַ גרויסער, צי אַפֿילו דער גרעסטער, טייל פֿון די מיזרח-אייראָפּעיִשע אימיגראַנטן האָבן ניט געזען קיין ווערט אין דעמאָקראַטיע. דאָס זעלבע זע איך, שוין אויך אין משך פֿון אַ שיין ביסל יאָרן, צווישן די אימיגראַנטן, וועלכע זײַנען אין די לעצטע דרײַ יאָרצענדליק געקומען פֿון דעם געוועזענעם סאָוועטן-פֿאַרבאַנד. דעם מענטש, וואָס איז אויסגעהאָדעוועט געוואָרן אין אַן אויטאָריטאַרער צי טאָטאַליטאַרער געזעלשאַפֿט, קומט אָן שווער צי אוממעגלעך צו טאָלערירן אידעאָלאָגישע פֿאַרשיידנקייטן.

אין רוסלאַנד גופֿא איז דער קרײַז מענטשן, וואָס האַלטן פֿון דעמאָקראַטישע פּרינציפּן, נאָך קלענער. דאָרטן פֿאַרטראָגט מען ניט קיין אַנדער מיינונג. אין דער אינטערנעץ דרייט זיך אַ קורצער ווידעאָ, וואָס ווײַזט ווי אין פּעטערבורג, „דער קולטורעלער הויפּטשטאָט פֿון רוסלאַנד‟ (מיט אַזאַ צונעמעניש גרייסט זיך דער כּרך), זײַנען פֿאַרבײַגייער אָנגעפֿאַלן אויף אַ פֿרוי, וועלכע איז אַרויס מיט אַ פּלאַקאַט, רופֿנדיק אונטערצוהאַלטן אוקראַיִנע. (//www.youtube.com/watch?v=FH5SG8TGBGY#t=64) אַגבֿ, לעבן דער ביבליאָטעק פֿון דעם ניו־יאָרקער אוניווערסיטעט שטייט איצט אַ יאַט, וואָס האַלט אַ גרויסן פּלאַקאַט: „ייִדן האָבן פֿאַרכאַפּט די אינטערנעץ‟. קיינער טשעפּעט אים ניט. פּונקט אַזוי ווי מע טשעפּעט ניט אַנדערע פּלאַקאַט-טרעגער, פֿון כּלערליי אידעאָלאָגישע (ווי אויך פּסיכאָפּאַטישע) ריכטונגען.