„דאָס דאָזיקע בוך שטעלט פֿאָר אַ פּאָרטרעט פֿונעם דור פֿון 1945, דער דור פֿון ייִדישע שרײַבער, די שעפֿערישע כּוחות פֿונעם לעצטן אױפֿבלי פֿון דער װעלטלעכער ייִדישער קולטור.‟ אַזױ עפֿנט זיך דאָס נײַע בוך פֿון פּראָפֿעסאָר יאַן שװאַרץ, װאָס װעט אין גיכן אַרױסגײן אינעם פֿאַרלאַג פֿון װײן־סטײט אוניװערסיטעט.
דער טיטל פֿונעם בוך, „איבערגעבליבענע און פֿאַרװאָגלטע‟, שפּיגלט אָפּ דעם טאָפּלדיקן פֿאָקוס פֿון דעם דאָזיקן מערקװירדיקן פֿאָרשערישן אױפֿטו. שװאַרץ מאַכט אַ פּרטימדיקן אַנאַליטישן איבערזיכט פֿון דער ייִדישער חורבן־ליטעראַטור, װאָס איז אַנטשטאַנען אין די ערשטע פּאָר צענדליק יאָר נאָכן חורבן אין פֿאַרשידענע װינלקען פֿונעם טראַנס־נאַציאָנאַלן אַשכּנזישן גלות.
די נעמען פֿון די דאָזיקע מחברים זײַנען גוט באַקאַנט דעם ייִדישן לײענער, אָבער לרובֿ פֿאַרבלײַבן זײ נאָך אַלץ אױפֿן ראַנד פֿון דער „װעלט־ליטעראַטור‟, דהײַנו, אין ענגלישע איבערזעצונגען. מען קאָן האָפֿן, אַז שװאַרצס װערק װעט ענדערן דעם איצטיקן מצבֿ און דערװעקן אַ נײַעם אינטערעס צו דער לעצטער תּקופֿה פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור. דעם מחברס כּװנה איז צו אַנטפּלעקן פֿאַרן ענגלישן לײענער דעם אײגנאַרטיקן עסטעטישן און עטישן מהות פֿון דער ייִדישער חורבן־ליטעראַטור. שװאַרץ שטעלט אַ טראָפּ דװקא אױף יענע אַספּעקטן פֿון ליטעראַרישע װערק, װאָס װערן פֿאַרשטומט און פֿאַרשװיגן אין איבערזעצונג, און נײטיקן זיך צומאָל אין ספּעציעלע פּרושים פֿאַרן ניט־ייִדישן לײענער.
דאָס בוך איז געבױט היסטאָריש און געאָגראַפֿיש, מיט אַ ספּעציעלן פֿאָקוס אױף די דרײַ צענטערס פֿונעם ייִדיש־אַשכּנזישן גלות — תּל־אָבֿיבֿ, בוענאָס־אײַרעס און ניו־יאָרק. דערבײַ פֿאָלגט די דערצײלונג די כראָנאָלאָגישע אַנטװיקלונג, װאָס שװאַרץ צעטײלט אין תּקופֿות: די 1940ער „יאָרן פֿון כּעס‟; די „זילבערנע תּקופֿה‟ פֿון די 1950ער-60ער, און דער „פּאָסט-װערנאַקולאַרער‟ פּעריאָד. הינטער דער פֿאַקטישער װירקלעכקײט, װאָס װערט אויסגעפֿאָרשט מיט אַ גרױסער התמדה, ליגט אַן אַנדערע פֿלאַך: די װעלט פֿון דערצײלערישן כּוח־הדמיון, װאָס היט אָפּ די צאַפּלדיקע לעבעדיקײט פֿונעם אומגעקומענעם ייִדנטום: װילנע, לאָדזש, װאַרשע, קלענערע און גרעסערע שטעט און שטעטלעך פֿון פּױלן, ליטע, טראַנסילװאַניע. שװאַרץ באַהאַנדלט סײַ די אינדיװידועלע װערק און מחברים, סײַ די קאָלעקטיװע אונטערנעמונגען, אַזעלכע װי די 150־באַנדיקע סעריע „דאָס פּױלישע ייִדנטום‟, װאָס איז אַרױס אין בוענאָס־אײרעס אין די 1950ער, װי אױך די סעריע פֿון ליטעראַרישע לײענונגען פֿון ייִדישע דיכטער און שרײַבער אינעם ניו־יאָרקער קולטור־צענטער „װײַ‟ אױף דער 92ער גאַס אין די 1960ער יאָרן.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.