ידיעות פֿון וואַרשע

News From Warsaw

דער שער־בלאַט פֿון דער איבערזעצונג COS Z NICZEGO
דער שער־בלאַט פֿון דער איבערזעצונג COS Z NICZEGO

פֿון קאָבי ווײַצנער

Published January 13, 2015, issue of February 06, 2015.

אַ קנעפּל פֿון אַ פֿרעמדער קאַפּאָטע

COS Z NICZEGO איז אַן איבערזעצונג פֿון פֿיבי גילמאַנס קינדער־דערציילונג SOMETHING OUT OF NOTHING. אַז איך האָב נישט קיין טעות, הייסט עס אויף לאַטײַניש CREATIO EX NIHILO — דאָס שאַפֿן עפּעס פֿון גאָרנישט, אין קעגנזאַץ צו CREATIO EX MATERIA — דאָס שאַפֿן עפּעס פֿון עפּעס, למשל, אַ דענקמאָל פֿון אַ שטיין.

איך בין נישט זיכער, צי קליינע קינדער זענען פֿאַראינטערעסירט אין אַזעלכע טיפֿע פֿילאָזאָפֿיש-טעאָלאָגישע באַגריפֿן, אָבער מילא. די צרה מיט קינדער-ליטעראַטור איז, אַז די דערוואַקסענע, נישט קיין קינדער, באַשליסן וואָסערע טעקסטן דאַרף מען אַרויסגעבן איבערצוזעצן.

די מעשׂה פֿונעם ביכל איז אַ פּשוטע: אַ קינד באַקומט אַ מתּנה אַ מאַנטל. מיט דער צײַט ווערט דער מאַנטל אָפּגעריסן און מען מאַכט פֿון אים אַנדערע זאַכן, וואָס אַ מאָל קלענערע: אַ וועסטל, נאָך דעם אַ קראַוואַט, און צום סוף, אַ קנעפּל.

דער פּוילישער פֿאַרלאַג שטאָלצירט מיט דעם, וואָס די מעשׂה באַשרײַבט אַ וועלט וואָס איז געווען און איז נישטאָ. דהײַנו — די מעשׂה קומט פֿאָר אין אַ פּויליש-ייִדיש שטעטל. צום באַדויערן, געפֿינט מען נישט אינעם טעקסט קיין שום אַלוזיעס צום ייִדישן לעבן. קיין שום מינהג, יום טובֿ, און דאָס גלײַכע. אמת, אין די צייכענונגען זעען מיר אויס ווי פֿרומע ייִדן, אָבער אין הײַנטיקן פּוילן, וווּ דאָס רובֿ קינדער האָבן קיין מאָל נישט געזען קיין איין ייִד אין אַ קאַפּאָטע, איז שווער צו טרעפֿן, ווער עס זענען די פֿאַרביקע מענטשעלעך, וואָס באַגלייטן דעם טעקסט. אַגבֿ, אפֿשר האָב איך אַ טעות, אָבער מיר דאַכט זיך, אַז אַ קראַוואַט פּאַסט צו אַ חדר־ייִנגל, ווי אַ סמאָקינג צו אַ מלמד.

קולטימולטי־געזעלשאַפֿט — וואָס ווײַטער?

דער ערשטער קאָנגרעס פֿון INTERCULTURALISM קומט פֿאָר אין אַפּריל הײַיאָר, אינעם ייִדישן מוזיי אין וואַרשע.