דער ייִדישער „קונסט־טריִאָ‟

The Yiddish Art Trio

פֿון רעכטס: בנימין פֿאַקס־ראָזען, פּאַטריק פֿאַרעל און מײַקל ווינאָגראַד
פֿון רעכטס: בנימין פֿאַקס־ראָזען, פּאַטריק פֿאַרעל און מײַקל ווינאָגראַד

פֿון איציק גאָטעסמאַן

Published February 26, 2015, issue of March 20, 2015.

ווי פֿינצטער איז לעבן ים בײַ נאַכט,
ווי אומעטיק איז דער ברעג,
עס ליגט דער ים פֿאַרטראַכט
אי אומעטיק, אי גרויס,
עס בלישטשעט קוים דאָס זאַמד,
ס’זינגט ערגעץ אויפֿן ברעג;
“ס’איז ערגעץ אין ווײַטן לאַנד
פֿאַראַן אַזאַ גליק אַ גרויס.
נאָר ס’איז ווײַט דער וועג”.
(„בײַם ים בײַ נאַכט”, ציליע דראַפּקין)

ווען מע הייבט אָן אַ רעקאָרדירונג מיט אַזאַ שטימונג־ליד ווי דראַפּקינס, און די מעלאָדיע וואָס מע האָט געשאַפֿן צום ליד, איז אַ פּאַמעלעכע ווי אַ טראַנס, איז אַ סימן, אַז דער אַנסאַמבל באַציט זיך אַנדערש צום ייִדישן לידער־אוצר, ווי ס’רובֿ קאַפּעליעס הײַנט. עס גייט נישט אָן דער גרופּע צי מע זינגט מיט, צי מע זאָל מיטטאַנצן — עס גייט אין זיך גוט צוהערן און זיך אַרײַנטיפֿן אין דער מוזיק, אינעם ליד.

סוף 2014 איז אַרויס דאָס ערשטע קאָמפּאַקטל פֿון דער גרופּע „דער ייִדישער קונסט־טריִאָ‟ [Yiddish Art Trio], אַ זאַמלונג, וואָס באַשטייט כּמעט אין גאַנצן פֿון אָריגינעלע קאָמפּאָזיציעס פֿון די דרײַ מוזיקער בנימין פֿאַקס־ראָזען, מײַקל ווינאָגראַד און פּאַטריק פֿאַרעל. יעדערער פֿון די דרײַ האָט שוין פֿון פֿריִער געמאַכט אַ רושם אויף דער קלעזמערישער גאַס סײַ באַזונדער, סײַ צוזאַמען.

פֿאָקס־ראָזען, דער באַסיסט און זינגער באַטייליקט זיך אין פֿאַרשיידענע גרופּעס, נאָר, לעצטנס, האָט ער זיך קונה־שם געווען מיט זײַנע נײַע קאָמפּאָזיציעס צו געבירטיגס לידער, וואָס זענען אַרויס אויפֿן קאָמפּאַקטל „צוויי וועלטן‟ [Two Worlds: The Poetry of Mordechai Gerbirtig]. זײַנע געבירטיג־לידער זענען מאָדערנע שאַפֿונגען, נישט געשאַפֿן געוואָרן אונטער אַ טראַדיציאָנעלער ייִדישער מוזיקאַלישער השפּעה. יענע רעקאָרדירונג האָט געוויזן, אַז פֿאָקס־ראָזען איז אַ טייל פֿון אַ הײַנטצײַטיקן אַוואַנגאַרד קאָמפּאָזיטאָרן פֿון ייִדישע לידער, וועלכע זוכן אויס מאָדערניסטישע טעקסטן פֿון דער ייִדישער פּאָעזיע, און באַמיִען זיך צו שאַפֿן פּאַסיקע מאָדערניסטישע מעלאָדיעס. מע קען אין דער גרופּע אַרײַננעמען אַלען בערן פֿון דײַטשלאַנד, און „די גויים‟ פֿון ווין (די גרופּע, צום באַדויערן, עקזיסטירט מער נישט) צווישן אַנדערע. פֿאָקס־ראָזענס ערשטע רעקאָרדירונג — „טיק־טאַק‟ — האָט אַרײַנגענומען פֿאָלקסלידער און טעאַטער־לידער, וואָס ער זינגט מיט טעם.