(די 2 טע זײַט פֿון 3)
ס׳איז ברייט באַוווּסט צווישן די יונגע אַמעריקאַנער ייִדן, אַז אַ סך מענטשן פּאָרן זיך צונויף און האָבן סעקס אויף די „געבורטס רעכט‟־רײַזעס. עס טרעפֿט זיך, אָבער, אַז אויב אַ טוריסט וויל האָבן סעקס, דאַרף ער קיין „געבורטסרעכט‟־גרופּע בכלל ניט. מע דאַרף עס אַפֿילו ניט ספּעציפֿיש זוכן, ווײַל עס וואַרפֿט זיך. ממש אין די אויגן!
גייענדיק אויף דער גאַס, האָב איך דערהערט דעם זשום פֿון אַ פּאָר מאָטאָציקלען און מיט אַ מאָל האָב איך דערפֿילט, ווי עפּעס אַ האַרט פּאַפּיר שטעקט מיר אינעם אויג אַרײַן. אַרום מיר זענען געפֿאַלן הונדערטער וויזיט־קאַרטלעך מיט בילדער פֿון נאַקעטע נקבֿות און גרעבלעכע דערקלערונגען, וואָס זיי זענען גרייט צו טאָן לשם פּרנסה. אַזוי ווי, להבֿדיל, די חרדים אין ירושלים, וואָס וואַרפֿן פּאַשקווילן פֿאַרן אַרײַנגאַנג אין די שילן, כּדי מודיע צו זײַן, וואָס מע זאָל טאָן, כּדי צו גיין אויפֿן דרך־הש״ס, וואַרפֿן די „וווילע יונגען‟ אין תּל־אָבֿיבֿ זייערע „פּאַשקווילן‟, כּדי מע זאָל וויסן, ווי אַזוי צו גיין אויפֿן דרך־התּאווה.
די אַמעריקאַנער, וואָס פֿאָרן אין ישׂראל באַמערקן אָפֿט, אַז קינדער, אַפֿילו גאָר יונגע, גייען אַליין אויף דער גאַס, פֿאָרן אין אויטאָבוסן און וואַרטן אַפֿילו אויף אַ „טרעמפּ‟ (אונטערצופֿאָרן) בײַ דער זײַט פֿונעם שאָסיי. אין אַמעריקע האַלט מען שטענדיק אַן אויג אויף די קינדער און מע זעט גאַנץ זעלטן, אַז אַ קינד, אַפֿילו פֿון 12 אָדער 13 יאָר, זאָל ערגעץ פֿאָרן אַליין. לעצטנס, האָט מען אַפֿילו אָנגעהויבן צו אַרעסטירן די עלטערן, וואָס לאָזן זייערע קינדער פֿון 7—8 יאָר אַליין צו גיין צו פֿוס אַ פּאָר בלאָק פֿון דער היים ביז צו דער שול.
איך האַלט פּערזענלעך, אַז די אַמעריקאַנער אָבסעסיע מיט האַלטן שטענדיק אַן אויג אויף די קינדער און זיי קיינמאָל ניט פֿרײַ לאָזן צו זען די וועלט און אַנטוויקלען בײַ זיך אַ ביסל אומאָפּהענגיקייט, שעדיקט ניט בלויז די קינדער אַליין, נאָר די גאַנצע געזעלשאַפֿט, ווײַל עס בײַט ממש די מענטשלעכע פּסיכאָלאָגיע אויף אַ גאַנץ לעבן.
אין ישׂראל וועט מען, אַ פּנים, פֿון אַזעלכע פּראָבלעמען ניט לײַדן, ווײַל די „סאַברעס‟ האָבן אַ געזונטן צוגאַנג צו זייערע קינדער. דאָרטן לאָזט מען זיי שפּילן פֿראַנק און פֿרײַ אויף דער גאַס, פֿאָרן אין פּאַרק און אויספֿאָרשן זייער אַרומיקע סבֿיבֿה. עס קען זײַן, אַז די ישׂראלים האָבן מער צוטרוי צו זייערע קינדער ווי די אַמעריקאַנער. מיר דאַכט זיך, אָבער, אַז דער הויפּט־פֿאַקטאָר איז, וואָס זיי האָבן מער צוטרוי צו פֿרעמדע און מיינען, אַז אויב עפּעס וועט, חלילה, געשען מיט זייער קינד, וועט אַ פֿאַרבײַגייער זיכער העלפֿן. אין אַמעריקע האָבן ניט ס׳רובֿ מענטשן, ליידער, אַזאַ צוטרוי.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.