די 51־טאָגיקע מלחמה

The 51-Day War

פֿון עדי מהלאל

Published August 09, 2015, issue of September 04, 2015.

(די 2 טע זײַט פֿון 2)

אין די ווײַטערדיקע קאַפּיטלען ציטירט בלומענטאַל אַ ריי באַווײַזן פֿון דער גוואַלדיקער און העסלעכער רעטאָריק, וואָס האָט דעמאָלט געהערשט אויף דער ישׂראל-גאַס, און בפֿרט אויף דער ווירטועלער ישׂראל-גאַס — אַן אַטמאָספֿער, וואָס מע קען נאָך עד-היום פֿילן אַרום די לעצטע בולטע אינצידענטן פֿון ייִדישן טעראָר. איינער פֿון די ערגסטע באַווײַזן דערפֿון קומט פֿון איילת שקד, דעמאָלט אַ כּנסת-דעפּוטאַטקע פֿון דער רעכטער רעליגיעזער פּאַרטיי „הבית-היהודי‟ (די ייִדישע היים), און הײַנט — די געזעץ-מיניסטאָרין.

צעשמעטערטע הײַזער אין עזה נאָך אַ ישׂראלדיקן לופֿט-אַטאַק
צעשמעטערטע הײַזער אין עזה נאָך אַ ישׂראלדיקן לופֿט-אַטאַק

בלומענטאַל ציטירט שקדס דעמאָלטיקן זייער פּאָפּולערן „פֿייסבוק‟-פּאָסטירונג צווישן יונגע ישׂראלים. דאָרט האָט זי אָנגעשריבן בזה-הלשון: „די פּאַלעסטינער זענען ‘אַלע פֿײַנט-קעמפֿערס’, אַרײַנרעכענענדיק ‘די מאַמעס פֿון די שאַכידס [‘מאַרטירערס’ אויף אַראַביש], וועלכע שיקן זיי אין גיהנום אַרײַן מיט בלומען און מיט קושן. זיי דאַרפֿן נאָכגיין זייערע זין, ס’איז נישטאָ עפּעס מער באַרעכטיקט ווי דאָס. זיי דאַרפֿן נאָכגיין, און אַזוי אויך די פֿיזישע היים, וווּ זיי האָבן די שלאַנג אויסגעהאָדעוועט. אַנישט וועלן דאָרט אויפֿוואַקסן נאָך קליינע ׳שלענגעלעך׳.” (ז’ 17).

דאָס נישט-אונטערשיידן צווישן קעמפֿערס און ציוויליסטן, וואָס קומט צום אויסדרוק אין שקדס ווערטער, האָט כאַראַקטעריזירט ישׂראלס אופֿן פֿון קעמפֿן אין עזה. ס׳איז שווער צו באַנעמען די שרעקלעכע רעזולטאַטן פֿון יענער מלחמה: איבער דרײַ טויזנט עזה־אײַנוווינער זענען דערהרגעט געוואָרן דורך ישׂראל, און העכער ווי צען טויזנט — פֿאַרוווּנדיקט געוואָרן (איבער דרײַ טויזנט קינדער בתוכם). שוין נאָך די ערשטע דרײַסיק טעג פֿון דער מלחמה האָט „די צאָל קינדער, וואָס זענען דערהרגעט געוואָרן אין עזה, דערגרייכט 408 קינדער‟ (ז’ 135). אין גאַנג פֿון די גאַנצע 51 טעג האָט ישׂראל דורכגעפֿירט „83 לופֿט-אַטאַקן קעגן ציווילע הײַזער‟; דער רעזולטאַט פֿון די דאָזיקע אַטאַקן: „דרײַ אָדער מער משפּחה-מיטגלידער זענען דערהרגעט געוואָרן. צווישן די טויטע — 108 קינדער ייִנגער ווי 5 יאָר אַלט, און 19 עופֿעלעך. אין סך-הכּל, האָבן די ישׂראלדיקע אַטאַקן קעגן ציווילע הײַזער אומגעבראַכט כאָטש 844 פּאַלעסטינער אין משך פֿון דער מלחמה. 89 פּראָצענט פֿון די טויטע האָט די „איי־פּי‟ קאָנטראָלירט ווי „נישט-קעמפֿערס‟ (ז’ 135). אויף דער ישׂראלדיקער זײַט זענען, בסך-הכּל, דערהרגעט געוואָרן 72 מענטשן, אָבער נאָר 5 פֿון זיי זענען געווען נישט- קעמפֿערס.

„די 51־טאָגיקע מלחמה‟ איז בלומענטאַלס שאַרפֿסטע אײַנקלאָגונג קעגן ישׂראלס אויפֿפֿיר אין עזה, סײַ היסטאָריש-גערעדט, און סײַ מכּוח דעם הײַנטיקן טאָג. דער חרובֿדיקער עזה-פּאַס איז העט-ווײַט פֿון אויפֿגעריכט ווערן, און מע זאָגט אַז ס’וועט נאָך דויערן יאָרן לאַנג. צום באַדויערן, זעט אויס ווי ישׂראל וועט ווײַטער באַזאָרגן בלומענטאַלן מיט גענוג מאַטעריאַל פֿאַר זײַנע קומענדיקע ביכער.