ייִדיש אין שיקאַגער אוניווערסיטעט

Yiddish at the University of Chicago

פֿון נח באַרעראַ

Published November 04, 2015, issue of November 27, 2015.

(די 3 טע זײַט פֿון 3)

וואָס פֿאַר אַ ראָלע שפּילט ייִדיש אין די קלאַסן, וואָס איר לערנט? אין אײַער פֿאָרשונג? פֿאַר אײַערע ביז גראַדויִר- און גראַדויִר- סטודענטן?

ייִדיש שפּילט די הויפּט-ראָלע אין די קורסן, װאָס איך לערן און אויך אין מײַן אייגענער פֿאָרשונג (איך פֿאָרש די געשיכטע פֿון מאָדערנער העברעיִשער און ייִדישער ליטעראַטור). װאָס איז אינטערעסאַנט דאָ, אין שיקאַגער אוניװערסיטעט, איז די פֿראַגע, פֿאַר װאָס די סטודענטן לערנען זיך ייִדיש. במשך פֿון די לעצטע צװיי יאָרן, האָבן דרײַ גראַדויִר-סטודענטן באַקומען „פֿלאַס“ [FLAS: Foreign Language and Area Studies] סטיפּענדיעס זיך צו לערנען ייִדיש. די ערשטע סטודענטקע װיל פֿאָרשן די געשיכטע פֿונעם פֿיל-שפּראַכיקן ייִדישן לעבן אין בערלין צװישן די צװיי וועלט-מלחמות. דער צװייטער סטודענט שרײַבט װעגן קאָנטינענטאַלער פֿילאָסאָפֿיע. די דריטע שרײַבט װעגן דער געשיכטע פֿון איבערזעצן דעם תּנ״ך. אַחוץ אָט-די דרײַ, זײַנען דאָ אויך סטודענטן און פּראָפֿעסאָרן, װאָס לערנען זיך ייִדיש דאָ אין שיקאַגער אוניװערסיטעט, כּדי צו פֿאָרשן אַזעלכע טעמעס, װי די געשיכטע פֿון דער ייִדישער קולטור אין פּוילן אין די 1960ער יאָרן, און די געשיכטע פֿון אוקראַיִנישן נאַציאָנאַליזם פֿונעם 19טן יאָרהונדערט.

די ביז-גראַדויִר סטודענטן האָבן אויך פֿאַרשיידענע אינטערעסן. אַ פּאָר זײַנען אַקטיאָרן און אַנדערע — דיכטערס.

ווי פּאָפּולאַר איז די ייִדישע שפּראַך צווישן די ביז גראַדויִר- און גראַדויִר- סטודענטן?

די שפּראַך איז פּאָפּולער, כאָטש די צאָל סטודענטן איז קליין. צום בײַשפּיל, מיט אַ יאָר צוריק האָבן מיר אָרגאַניזירט אַ נײַן-װאָכיקע פֿילם-סעריע פֿון ייִדישע פֿילמען, װאָס מען האָט פּראָדוצירט דאָ אין אַמעריקע אין די שפּעט־1930ער יאָרן. אַ סך סטודענטן װעלן אויך פֿאָרן דעם 9טן נאָװעמעבער קיין עװענסטאָן, אילינוי, אויף אַ קאָנצערט פֿון „די ברידער נאַזאַראָף“. דער היגער ייִװאָ-צווײַג האָט דעם קאָנצערט אָרגאַניזירט, און דער שיקאַגער צענטער פֿאַר ייִדישע לימודים איז אויך אַ שטיצער.

וויפֿול סטודענטן נעמען די ייִדיש-קלאַסן?

די שפּראַך־קורסן — אַן ערך, פֿינף-זעקס.

צי זענען דאָ אַנדערע געלעגנהײטן פֿאַר סטודענטן זיך צו לערנען און פּראַקטיצירן זייער ייִדיש? למשל, אין לייענקרײַזן, שמועסקרײַזן?

יאָ. יעדן דאָנערשטיק קומען זיך צונויף פֿון פֿינף ביז צען סטודענטן, פּראָפֿעסאָרן און מענטשן פֿון דער געגנט אויף צו טרינקען אַ ביסל קאַװע און צו רעדן ייִדיש. אַמאָל לייענען מיר אויך ייִדישע לידער צוזאַמען. צװיי מאָל יעדן פֿערטל־יאָר, קוקן מיר אַ ייִדישן פֿילם. מיר האָבן דאָ אויך לעקציעס און קאָנצערטן אויף ייִדישע טעמעס. מיט אַ יאָר צוריק איז אַמיליאַ גלייזער געקומען צו אונדז אין אוניװערסיטעט און געהאַלטן אַ לעקציע װעגן די אוקראַיִנישע און ייִדישע איבערזעצונגען.