(די 2 טע זײַט פֿון 4)
אין בירמינגהאַם, ענגלאַנד, איז די חבֿרה פֿון „ייִדלײַף‟־קריזיס געפֿאָרן אויפֿן אָרטיקן „לימוד‟, וואָס האָט הײַיאָר צוגעצויגן העכער 3,000 באַטייליקטע. דאָרטן האָבן זיי אָנטייל גענומען אין אַ ריי פּאַנעלן און רעקאָרדירט אַ רעפֿעראַט פֿאַר דער אינטערנעץ־סעריע „דזשע־דאָוו‟, וואָס איז בעצם אַ ייִדישער נוסח פֿון Ted Talks. אין זייער רעפֿעראַט פֿאַר „דזשע־דאָוו‟ האָבן זיי דערקלערט וועגן דעם בראשית פֿון דעם פּראָיעקט.
„מיר האָבן געוואָלט פֿאָרלייגן די עכטע שמועסן, וואָס מיר האָבן שוין געהאַט וועגן דעם צוזאַמענשטויס צווישן אונדזער גאָר טראַדיציאָנעלער ייִדישער יונגט, און דער דורכויס־סעקולערער דרויסנדיקער וועלט, וואָס מיר האָבן באַגעגנט‟, האָט לייזער דערקלערט בעת זײַן „דזשע־דאָוו‟־רעדע. „און מיר האָבן באַשלאָסן דאָס צו טאָן אויף דער ייִדישער שפּראַך, צוליב עטלעכע טעמים: צו פּרעזערווירן די שפּראַך, אָפּצוגעבן כּבֿוד דעם אופֿן, ווי אַזוי מע האָט אונדז אויסגעהאָדעוועט און צו מאַכן אַ קליינע רעפֿערנץ צו אונדזערע קאָמעדישע העלדן… וואָס מיר האַלטן, אַז די ייִדישע קאָמישע טראַדיציע האָט זיי שטאַרק באַאײַנפֿלוסט‟.
נאָכן פֿאָרלייענען אַ טייל פֿון זייער רעפֿעראַט האָבן די צוויי אָנגעהויבן אַ גאָר־קאָמישן וויכּוח וועגן זייערע אידענטיטעטן, וואָס איז געווען גאַנץ ענלעך צום שטייגער ווי אַזוי זייערע העלדן אין „ייִדלײַף־קריזיס‟ אַמפּערן זיך כּסדר וועגן דער ייִדישער טראַדיציע. נאָכן אָפּשטעלן זייער צוגעגרייטע טענה־ומענה האָבן חיימי און לייזער דערקלערט, אַז די עיקר־יסודות פֿון זייער סעריע זענען די דעבאַטעס, וואָס זיי האָבן צווישן זיך וועגן זייערע באַציִונגען צו דער ייִדישער טראַדיציע. „׳ייִדלײַף׳־קריזיס איז דער געראַנגל איבער אידענטיטעט‟, האָט חיימי דערקלערט. „ס׳איז אַ געראַנגל, וואָס איז אַזוי אַלט ווי גאָט און יונה, אַבֿרהם און משה־רבינו, הלל און שמאי, דזשיגאַן און שומאַכער און, אויף אונדזער גאָר־אַבסורדישן אופֿן — מיר אַליין‟.
אין תּל־אָבֿיבֿ האָט דאָס פּאָרל זיך געטראָפֿן מיט מענדי כּהנא, כּדי זיך צו דערוויסן וועגן „יונג־ייִדיש‟, און אויך באַזוכט יפֿו, וווּ די אַראַבישע הענדלער שרײַען נאָך אַלץ „אַלטע זאַכן‟. זיי זענען אויך געפֿאָרן אויפֿן „שטאָלץ־פּאַראַד‟ פֿון די האָמאָסעקסואַליסטן. „תּל־אָבֿיבֿ איז אַן אויסערגעוויינטלעכע שטאָט‟, האָט לייזער מיר געזאָגט. „פֿאַר אונדזער פֿילם־סעריע האָבן מיר געוואָלט ווײַזן פּערספּעקטיוון וועגן דער שטאָט, וואָס זענען אַנדערש פֿון די געדאַנקען, וואָס מענטשן האָבן שוין פֿון פֿריִער‟.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.