„אָפּגעברענטע שטעט‟

Burnt Down Cities

פֿון יואל מאַטוועיעוו

Published May 04, 2016, issue of May 27, 2016.

ישׂראל נעקראַסאָווס בוך „אָפּגעברענטע שטעט”
ישׂראל נעקראַסאָווס בוך „אָפּגעברענטע שטעט”

נישט לאַנג צוריק איז אין תּל־אָבֿיבֿ אַרויס די פּאָעטישע זאַמלונג „אָפּגעברענטע שטעט‟ פֿונעם ייִדישן פּאָעט ישׂראל נעקראַסאָוו. דאָס נײַע בוך, רעדאַגירט דורך וועלוול טשערנין און צוגערייט צום דרוק דורך מיכאל פֿעלזענבאַום, איז דער ערשטער באַנד אין דער ביכער־סעריע „ביבליאָטעק פֿון דער הײַנטצײַטיקער ייִדישער ליטעראַטור‟.

נעקראַסאָוו וווינט אין פּעטערבורג, רוסלאַנד, וווּ ער איז געבוירן געוואָרן אינעם יאָר 1970. ווי באַקאַנט, האָט די גרויסע סאָוועטישע שטאָט דעמאָלט געהייסן לענינגראַד. ווי טשערנין דערקלערט איז זײַן נאָכוואָרט, שטעלט מיט זיך פֿאָר די נײַע לידער־זאַמלונג דאָס ערשטע בוך אויף ייִדיש פֿון אַ פּאָסט־סאָוועטישן רוסלענדישן ייִדישן שרײַבער.

אַ סך באַקאַנטע פֿיגורן אויף דער הײַנטצײַטיקער ייִדיש־סצענע שטאַמען פֿונעם ראַטן־פֿאַרבאַנד, אָבער וווינען אין די מערבֿדיקע לענדער אָדער אין ארץ־ישׂראל. אַ צאָל מחברים, וואָס וווינען הײַנט אין רוסלאַנד, פּובליקירן זיך אין פֿאַרשיידענע ייִדישע אויסגאַבעס, אַרײַנגערעכנט דעם „פֿאָרווערטס‟. הײַנט איז צום ערשטן מאָל דערשינען אַ בוך פֿון אַ באַגאַבטן און אייגנאַרטיקן ייִדישן פּאָעט, וועלכער האָט פֿאַרבראַכט זײַן גאַנץ לעבן אין רוסלאַנד און פֿאַרנעמט זיך ווײַטער מיט ייִדיש־טעטיקייט אינעם לאַנד.

ס’איז כּדאַי צו דערמאָנען, אַז דער רעדאַקטאָר פֿונעם נײַעם בוך, וועלוול טשערנין, האָט נאָך פֿריִער, אינעם יאָר 2007, אַרויסגעגעבן זײַן זאַמלונג ייִדישע לידער אין מאָסקווע. אין פֿאַרגלײַך מיט נעקראַסאָוון, וווינט ער אָבער שוין לאַנג אין ארץ־ישׂראל.

נעקראַסאָווס נאָמען איז שוין גוט באַקאַנט דעם הײַנטיקן לייענער. זײַנע ערשטע לידער אויף ייִדיש זענען פֿאַרעפֿנטלעכט געוואָרן אין 2003, אינעם אינטערנעץ־זשורנאַל „דער באַוועבטער ייִד‟. שפּעטער, האָט ער פּובליקירט זײַנע ווערק אין „די צוקונפֿט‟, „יוגנטרוף‟, „טאָפּלפּונקט‟ און אַנדערע פּעריאָדישע אויסגאַבעס.

אַ קענער פֿון וועלט־ליטעראַטור וואָלט געקאָנט זיך משער זײַן, אַז דער מחבר פֿונעם נײַעם בוך האָט אויסגעקליבן אַ פּסעוודאָנים, אויפֿן סמך פֿונעם רוסישן פּאָעט — דער קלאַסיקער, ניקאָלײַ נעקראַסאָוו. נישט איין מאָל האָב איך שוין געהערט אַזאַ השערה. ניין, ישׂראל (איזיע) נעקראַסאָוו איז דער אמתער נאָמען פֿונעם פּאָעט, באַקאַנט אויך ווי איינער פֿון די „וועטעראַנען‟ צווישן די פּעטערבורגער שיל־מתפּללים פֿונעם ייִנגערן דור. ער איז אַ ייִד פֿון אַ גאַנץ יאָר, אַ שומר־שבת מיט אַ יאַרמלקע.

נישט ווייניק פּאָעטישע ווערק, וואָס זענען דערשינען אויף ייִדיש אינעם נײַעם יאָרטויזנט, האָבן אַ גראַפֿאָמאַנישן טעם און חזרן איבער די זעלביקע „פּאַרעווע‟ לירישע מאָטיוון. להיפּוך, איז נעקראַסאָוו אַ יחיד־במינו. דעם אוניקאַלן סטיל פֿון זײַנע איראָנישע ווערק, צוגעווירצט מיט אַ היפּשער דאָזע פֿונעם שוואַרצן הומאָר, איז גרינג צו דערקענען. ס׳איז אָבער צומאָל שווער צו דערקענען אין זײַנע לידער די גרענעץ צווישן חוזק און מרה־שחורה.

צווישן גיפּסענע דעלפֿינען,
שטרענגע אַרבעטער און מיידלעך
האָב איך נאָכאַמאָל פֿאַרלוירן
דאָס באַוווּסטזײַן און דעם בײַטל.