פֿרום און פֿרײַ: „ייִדיש־פֿאַרם‟ 2016

Frum and Secular Melting Pot: Yiddish Farm 2016

די סטודענטן און לערער פֿון ייִדיש־פֿאַרם, זומער 2016
מירע־רבֿקה קאַן
די סטודענטן און לערער פֿון ייִדיש־פֿאַרם, זומער 2016

פֿון מירע־רבֿקה קאַן

Published August 14, 2016, issue of August 29, 2016.

עס קלינגט װי דער אָנהייב פֿון אַ װיץ: אַ חסיד, אַ בעל־תּשובֿה, און אַן אַטעיִסט גייען אַרײַן אין אַ קרעטשמע. דער בעל־הבית, מיט לאַנגע פּאות, און די בעל־הביתטע, טראַדיציאָנעל אָנגעטאָן מיט אַ טיכל, פֿירן אַרײַן דעם אומגעװיינטלעכן עולם. די סאַרװערס האָבן אױך צוגעדעקטע קעפּ און שמועסן מיט די קונים אױף אַ געשמאַקן, היימישן ייִדיש. די קונים זענען לעבעדיק און טומלדיק און זעען אױס אין גאַנצן אַנדערש פֿון די שטילערע, צניעותדיק געקליידטע בעל־הבתּים פֿון דער קרעטשמע. זיי טרינקען, זיי זינגען… בײַ אַ פּאָר זעט מען טאַטויִרונגען אויפֿן לײַב; אַ טייל בחורים חנדלעך זיך מיט אַנדערע בחורים; ס׳זענען אַפֿילו דאָ די, װאָס האַלטן זיך בכלל נישט פֿאַר מענער אָדער פֿאַר פֿרױען.

נישט געקוקט אױף דער פֿאַרשיידנאַרטיקייט אין דער קרעטשמע, איז צווישן זיי דאָ אַן ענגע פֿאַרבינדונג: אַלע האָבן ליב צו רעדן בלויז אױף מאַמע־לשון.

אָט די קורצע סצענע מאָלט אױס די הײַיאָריקע זומער־פּראָגראַם פֿון דער „ייִדיש־פֿאַרם‟. „דאָס איז דער סאַמע מאָדנע פּלאַץ אױף דער װעלט‟ — האָט איינער פֿון די סטודענטן, מנחם האָניג, דערקלערט בעת אַן אינטערוויו מיטן „פֿאָרווערטס‟, און דערנאָך צוגעגעבן מיט אַ ברייטן שמייכל — „און איך האָב עס שטאַרק ליב!‟

אַ סטודענט, מנחם האָניג, אַרבעט אין פֿעלד
פּערל כּץ
אַ סטודענט, מנחם האָניג, אַרבעט אין פֿעלד

פֿון זײַן נאָמען אַליין קען מען זיך אָנשטויסן אַז „ייִדיש־פֿאַרם‟ איז אַן אָרט, וווּ מע קומט זיך צו לערנען ייִדיש און זיך פֿאַרנעמען מיט פֿאַרמאַרבעט; אַ מאָל — אין פֿעלד, אַ מאָל — אין גאָרטן; אַ מאָל — אין קיך. אָבער דער עיקר — אַחוץ דעם װיכטיקסטן כּלל, אַז מע טאָר נישט רעדן קיין ענגליש — איז צו בױען אַ „לענדל‟, וווּ חסידים און װעלטלעכע ייִדן קענען עסן בײַם זעלבן טיש. אין איין טאָג אױף דער פֿאַרם, װאָלט נישט געװען קיין גרױסער חידוש, צו זען אַ בחור מיט אױעררינגלעך, אַ העמד אָן אַרבל, שװאַרצע קורצע הױזן, און אַ פּאָר שעה שפּעטער, קומען אָן דרײַ אױטאָבוסן אָנגעפּאַקט מיט חסידישע קינדער אױף אַן אַרױספֿאָר. אױף דער „ייִדיש פֿאַרם‟ ריכט מען זיך אױפֿן אומגעריכטן.