וואָס זוכן די יאַפּאַנישע ייִדיש־סטודענטן?

What Are Japanese Yiddish Students Searching For?


פֿון סאַטאָקאָ קאַמאָשידאַ

Published February 16, 2017, issue of February 23, 2017.

(די 2 טע זײַט פֿון 3)

איין סטודענקע האָט געזאָגט, אַז זי לערנט זיך דײַטש און האָט זיך פֿאַראינטערעסירט מיט דער געשיכטע פֿון ייִדן אין דײַטשלאַנד. זי האָט געהערט װעגן ייִדיש פֿון אַ פֿרײַנד. זי װיל פֿאַרגלײַכן ייִדיש מיט דײַטש און זיך לערנען װעגן דער געשיכטע פֿון די ייִדן. אין דער צוקונפֿט װיל זי אַרבעטן ווי אַן איבערזעצערין.

אַ צווייטע סטודענטקע לערנט זיך פּױליש. זי האָט זייער ליב „דער פֿידלער אױפֿן דאַך‟ און טראַכט אַז קולטורערע באַציִונגען צװישן פּױליש־רעדער און ייִדיש־רעדער זענען זײער נייטיק. זי וויל זיך לערנען נישט נאָר לאַטײַנישע אותיות, נאָר פֿאַרשײדענע אַלף־בֿיתן. זי װיל אויך קאָכן ייִדיש עסן און זיך לערנען גראַמאַטיק. אין דער צוקונפֿט װיל זי זײַן אַ לערערין פֿון יאַפּאַניש.

איין סטודענט לערנט זיך פּאָרטוגעזיש, אָבער װיל איבערראַשן זײַנע חבֿרים מיט ייִדיש. זײַנע חבֿרים װעלן זאָגן מיט סורפּריז: „ייִדיש!? װאָסער אַלף־בֿית איז דאָס?‟ און ער וועט עפּעס אָנשרײַבן פֿאַר זיי און זײ װעלן זאָגן: „אױ געװאַלד!!!‟ ער זאָגט אױך אַז דער נאָמען ייִדיש קלינגט אים פּשוט שײן. אין דער צוקונפֿט װיל ער מאַכן אַנדערע מענטשן שמײכלען, און ער װיל זײַן אַן ענגלישער דזשענטלמאַן.

ס׳רובֿ פֿון מײַנע סטודענטן לערנען זיך פּױליש, און אויפֿן צווייטן אָרט — דײַטש. עס זענען אויך געווען צװײ סטודענטן פֿון דײַטשלאַנד. אַנדערע לערנען זיך ענגליש, פֿראַנצײזיש, איטאַליעניש און רוסיש. און זיבן סטודענטן — פֿון פֿאַרשײדענע אַנדערע שפּראַכן.

אַ סך פֿון די סטודענטן זאָגן אַז זײ האָבן אויסגעקליבן אַ שפּראַך װאָס זײ קענען זיך לערנען נאָר איצט און נאָר דאָ, אין TUFS. אַ טײל לערנען זיך דאָ ייִדיש פּשוט װײַל זײערע חבֿרים זענען געקומען, אָדער ווײַל זיי האָבן אַמאָל געהאַט ייִדישע חבֿרים. די סטודענטן װאָס לערנען זיך פּױליש האָבן געהאַט געזען ייִדישע אויפֿשריפֿטן אױף מױערן אין קראָקע, און איצט װילן זיי צוריקפֿאָרן קײן קראָקע און לײענען װאָס ס׳איז געשריבן דאָרטן.

די סטודענטן װילן זיך אויך לערנען די ייִדישע קולטור, ווי צו פֿירן טאָג־טעגלעכע שמועסן און גראַמאַטיק. סטודענטן װאָס לערנען זיך דײַטש האָבן געװאָלט פֿאַרגלײַכן ייִדיש מיט דײַטש.

הייסט עס, אַ סך פֿון זײ פֿאַראינטערעסירן זיך מיט ייִדיש װײַל עס האָט אַ באַציִונג מיט זײערע פֿאַכן, און ייִדיש קען זיי העלפֿן צו פֿאַרשטײן זײער הױפּט־לימוד בעסער. דער אינטערעס צו ייִדן און זײער קולטור איז אויך געװען שטאַרק.

אין שײַכות מיט גראַמאַטיק האָב איך באַניצט פֿאַרשײדענע לערנביכער כּדי אויסצוגעפֿינען װאָס פּאַסט פֿאַר יאַפּאַנער, אָבער ס׳איז אָפֿט געװען מער פּאַסיק צוצוגרייטן מײַנע אייגענע בויגנס.