„לבֿ־טהור‟ און קוועבעקער אַנטיסעמיטיזם

Lev Tahor and Quebecois Antisemitism

אַ גרופּע „לבֿ־טהורניקעס‟
אַ גרופּע „לבֿ־טהורניקעס‟

פֿון יואל מאַטוועיעוו

Published April 01, 2014, issue of April 25, 2014.

מיט אַ וואָך צוריק, האָט די מאָנטרעאָלער פֿראַנצויזיש־שפּראַכיקע צײַטונג „לאַ פּרעס‟ פֿאַרעפֿנטלעכט אויף איר וועבזײַט די רעזולטאַטן פֿון אַן אויספֿרעג, לויט וועלכן 57 פּראָצענט פֿון די קוועבעקער זענען געשטימט „אַ ביסל אָדער שטאַרק‟ קעגן די מוסולמענער, און 56 פּראָצענט — קעגן די חסידישע ייִדן.

כּמעט גענוי די זעלבע ציפֿערן ווײַזן אָן, אַז די קענגערשאַפֿט קומט אין ביידע פֿאַלן פֿון די זעלביקע קרײַזן, וואָס באַציִען זיך בכלל נעגאַטיוו צו אימיגראַנטן. 72 פּראָצענט קוועבעקער זענען מסכּים מיטן געדאַנק, אַז די אויסלענדער „מוזן אַוועקלייגן זייער קולטור אין אַ זײַט און שטרעבן אָנצונעמען די קוועבעקער קולטור‟. קודם־כּל, מוזן די ייִדן און מוסולמענער „זיך אַרײַנפּאַסן אינעם לאַנדשאַפֿט‟, ווי עס ווערט דערקלערט אין דער צײַטונג; דאָס הייסט, אַז זיי טאָרן נישט אויסזען אַנדערש אויף דער גאַס.

אַזעלכע נעגאַטיווע שטימונגען זענען אַ סך ברייטער פֿאַרשפּרייט צווישן די פֿראַנצויזיש־שפּראַכיקע קוועבעקער, אין פֿאַרגלײַך מיט די מער טאָלעראַנטע ענגליש־רעדער. נישט לאַנג צוריק האָב איך געזען אינעם מאָנטרעאָלער עראָפּאָרט, ווי איינער אַ מאַן אין זײַנע זעכציקער האָט פּלוצעם אָנגעהויבן גאַנץ אַגרעסיוו שרײַען אויף פֿראַנצויזיש, אַז ער איז אַן עכטער קוועבעקער, שעלטנדיק ייִדן און מוסולמענער גלײַך; די פּאָליציי האָט אים קוים באַרויִקט. ס׳זעט אויס, אַז דער שרײַער איז אַליין געווען אַן אימיגראַנט פֿון אַפֿריקע, לויט זײַן אַקצענט. אין פֿאַרגלײַך מיט די דערמאָנטע „פֿאַרשאָלטענע‟ עלעמענטן, טראָגט ער נישט קיין יאַרמלקע צי קופֿיאַ, דערפֿאַר מעג ער זיך האַלטן פֿאַרן גרעסטן פֿראַנצויזישן נאַציאָנאַליסט.

קוועבעק איז גאַנץ גרויס, אויף אַ טוץ מאָל גרעסער, ווי דער שטאַט ניו־יאָרק. די חסידים וווינען בלויז אין אַ פּאָר קליינע קוואַרטאַלן פֿון מאָנטרעאָל און אין דער אַרומיקער געגנט. די מוסולמענער זענען נישט אַזאַ גרויסער חידוש, אָבער באַטרעפֿן אויך בלויז 1.5 פּראָצענט פֿון דער קוועבעקער באַפֿעלקערונג, און דערצו גייען אַ סך פֿון זיי אַרום אָנגעטאָן גאַנץ קוועבעקיש. איך קען עטלעכע אָרטיקע מוסולמענישע מיידלעך, וואָס טראָגן קורצע קליידלעך און דעקן נישט צו די האָר; די עכטע קאָלאָריטנע טיפּן מיט צוגעדעקטע פּנימער זענען אַ מיעוט.

די קוועבעקער רעגירונג באַהאַנדלט איצט אַ סתּירותדיקן געזעץ־פּראָיעקט, לויט וועלכן מע וויל פֿאַרווערן אַזעלכע קאָפּ־צודעקענישן, ווי טיכלעך און יאַרמלקעס, אין אַלע מלוכישע אָרגאַניזאַציעס, אַרײַנגערעכנט די שולן און שפּיטעלער. לויטן זעלבן געזעץ, קאָנען די שפּיטעלער, מעגלעך, פֿאַרלירן דאָס רעכט צו באַזאָרגן די פּאַציענט מיט כּשר עסן.

אינעם עפּיצענטער פֿון די סתּירותדיקע פּאָליטישע חידושים געפֿינט זיך די קליינע חסידישע גרופּע „לבֿ טהור‟, וועלכע ווערט איצט פֿאַרדעכטיקט אין כּלערליי עבֿירות — דער עיקר, אינעם שלאָגן און באַעוולען זייערע קינדער, ווי אויך געבן זיי אַ שוואַכע דערציִונג. דערווײַל האָט מען נישט געפֿונען קיין ערנסטע ראַיות פֿון פֿאַרברעכנס אין דער דאָזיקער קהילה. די מהומה קעגן איר איז באַגרינדעט אויף אומבאַשטעטיקטע קלאַנגען און באַשולדיקונגען פֿון געוויסע יחידים אין ברוטאַלע געשלעגן. די עיקר־סיבה איז זייער אומגעוויינטלעכער לעבנס־שטייגער, אויסזען און צווייפֿלהאַפֿטיקע מאַרגינאַלע רעפּוטאַציע.