מיטוואָך, דעם 30סטן אַפּריל, האָט די הויפּט דאַך־אָרגאַניזאַציע פֿון דער אַמעריקאַנער ייִדישער קהילה, „די קאָנפֿערענץ פֿון פּרעזידענטן פֿון די הויפּט אַמעריקאַנער ייִדישע אָרגאַניזאַציעס‟ באַשלאָסן ניט אַרײַנצולאָזן די „פּראָ־ישׂראל, פּראָ־שלום‟ אָרגאַניזאַציע „דזשיי סטריט‟ (J-Street) אין איר קאָאַליציע. צוליב דעם וואָס די „קאָנפֿערענץ פֿון פּרעזידענטן‟ ווערט ברייט אָנערקענט ווי דער אָפֿיציעלער וואָרטזאָגער פֿונעם גאַנצן אַמעריקאַנעם ייִדנטום, און די אָרגאַניזאַציע, וואָס באַשליסט ווער עס קען גערעכנט ווערן פֿאַר אַן „אָפֿיציעלן טייל‟ פֿונעם אַמעריקאַנער ייִדישן „עסטאַבלישמענט‟, האָט דער באַשלוס גורם געווען אַ ריזיקן טומל אויף דער אַמעריקאַנער ייִדישער גאַס.
די סיבה פֿאַרן אויפֿברויז באַשטייט צום טייל אין דעם, וואָס אַ סך אָנהענגער פֿון „דזשיי־סטריט‟ האָבן אויפֿגענומען דעם באַשלוס ניט בלויז ווי אַן אָפּזאָג פֿון דער אָרגאַניזאַציע אַליין, נאָר אויך ווי אַן אָפֿיציעלן פּסק־דין מצד דער אַמעריקאַנער ייִדישער קהילה, אַז זייערע פּערזענלעכע פּאָליטישע מיינונגען זענען טריף־פּסול. דער פֿאַקט, וואָס „דזשיי־סטריט‟ איז, לויט אַלע סמנים, מער פּאָפּולער צווישן די יונגע ייִדן ווי צווישן זייערע עלטערן, האָט צוגעגעבן דאָס געפֿיל, אַז ס׳האַנדלט זיך ניט בלויז פֿון אַ פּאָליטיטשן קאַמף, נאָר אויך פֿון אַ קאַמף צווישן די דורות. אַ סך פּראָמינענטע קאָמענטאַטאָרן האָבן דעם באַשלוס דערפֿאַר אָנגעצייכנט ווי אַ בולטן סימן פֿון נאָך אַ שפּאַלטונג צווישן די ייִדישע דורות, וואָס האַלט זיך אין איין פֿאַרגרעסערן.
***
„די קאָנפֿערענץ פֿון די פּרעזידענטן פֿון די הויפּט אַמעריקאַנער ייִדישע אָרגאַניזאַציעס‟ האָט מען לכתּחילה געגרינדט אין 1956 צוליב דעם פֿאַרלאַנג פֿונעם דעמאָלטיקן פּרעזידענט האַרי טרומאַן. טרומאַן האָט געוואָלט, אַז די אַמעריקאַנער ייִדישע קהילה זאָל האָבן אַ פֿאַראייניקטע דאַך־אָרגאַניזאַציע, וואָס זאָל רעפּרעזענטירן פֿאַר דער אַמעריקאַנער רעגירונג די בשותּפֿותדיקע אינטערעסן פֿון די אַמעריקאַנער ייִדן, וואָס שייך מדינת־ישׂראל און דער אַמעריקאַנער אויסלענדישער פּאָליטיק.
במשך פֿון די לעצטע 58 יאָר איז די „קאָנפֿערענץ פֿון פּרעזידענטן‟ געבליבן דאָס כּמעט־אָפֿיציעלע קול פֿון דער אַמעריקאַנער ייִדישער קהילה בײַ דער אַמעריקאַנער רעגירונג. די 58 אָרגאַניזאַציעס, וואָס זענען אַ טייל פֿון דער קאָנפֿערענץ געניסן דערפֿאַר פֿון אַן אָפֿיציעלן פּרעסטיזש און לעגיטימקייט, וועלכע אַנדערע ייִדישע אָרגאַניזאַציעס פֿאַרמאָגן ניט.
די אָפּשטימונג אַרײַנצולאָזן נײַע מיטגלידער אין דער „קאָנפֿערענץ פֿון פּרעזידענטן‟ רעכנט די שטימען פֿון יעדער מיטגליד־אָרגאַניזאַציע ווי איין שטים, ניט געקוקט אויף דעם, צי זי איז אַ ריזיקע אָרגאַניזאַציע מיט מיליאָנען מיטגלידער, ווי די רעפֿאָרמער און קאָנסערוואַטיווע רעליגיעזע באַוועגונגען, צי אַ קליינע אָרגאַניזאַציע מיט ווייניק מיטגלידער, אַזוי ווי דער אַמעריקאַנער צווײַג פֿון דער ישׂראלדיקער פּאָליטישער פּאַרטיי „ליכּוד‟. נײַע מיטגלידער מוזן אויך באַשטעטיקט ווערן דורך אַ מערהייט פֿון 2/3 פֿון די מיטגליד־אָרגאַניזאַציעס.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.