ד״ר עליזאַ — יודזשין גוסטמאַנס אמתער נאָמען

Dr. Eliza: Eugene Goostman‘s Real Name

עליזאַ דוליטל (רעכטס), די העלדין פֿון בערנאַרד שאָוס פּיעסע, פֿאַרוואַנדלט אין אַ ווירטועלער דאָקטערשע דורך יוסף ווײַצענבאַום, און די פּנימער פֿון אירע צוויי גילגולים, אַליס און יודזשין גוסטמאַן (לינקס).
עליזאַ דוליטל (רעכטס), די העלדין פֿון בערנאַרד שאָוס פּיעסע, פֿאַרוואַנדלט אין אַ ווירטועלער דאָקטערשע דורך יוסף ווײַצענבאַום, און די פּנימער פֿון אירע צוויי גילגולים, אַליס און יודזשין גוסטמאַן (לינקס).

פֿון יואל מאַטוועיעוו

Published June 22, 2014, issue of July 18, 2014.

(די 3 טע זײַט פֿון 4)

אין די שפּעטערדיקע יאָרן, איז ווײַצענבאַום געוואָרן אַ באַקאַנטער קריטיקער פֿון די פֿאָרשונגען אינעם געביט פֿון קינסטלעכן אינטעלעקט. ער האָט באַמערקט, אַז אויב אַפֿילו עס וועט זיך טאַקע אַמאָל אײַנגעבן צו שאַפֿן אַ מאַשין מיט אַ עכטן שׂכל, וועט זי נישט זײַן אַ מענטש און קאָן זיך אויפֿפֿירן אוממענטשלעך. און פֿאַרקערט, קאָן אַזאַ פּרימיטיווע פּראָגראַם, ווי זײַן „עליזאַ‟, שאַפֿן אַן אילוזיע פֿון מענטשלעכקייט.

„יודזשין גוסטמאַן‟ איז בעצם אַ המשך פֿון דער זעלבער „עליזאַ‟. במשך פֿון 50 יאָר, האָט דער אַלגאָריטם זיך אַנטוויקלט. מע האָט פֿאַרשטאַנען, מיט וואָסערע שליסל־פֿראַזעס קאָן מען שאַפֿן אַ בעסערן דמיון פֿון אַ מענטש. אונדזער מוח זעט כּסדר אײַן אַ מענטשלעכע צורה אין דער אַרומיקער וועלט — דערפֿאַר קאָנען געוויסע מענער צוגעצויגן ווערן צו די דערמאָנטע יאַפּאַנישע סעקסועלע אויטאָמאַטן, באַגלייט מיט אַ ווערסיע פֿון דער זעלביקער „עליזאַ‟, אָנגעשטאָפּט מיט סעקסועלע אויסדרוקן אַנשטאָט דאָקטערײַ.

ווײַצענבאַום האָט געגעבן זײַן פּראָגראַם אַ נאָמען לכּבֿוד עליזאַ דוליטל, די העלדין פֿון בערנאַרד שאָוס פּיעסע „פּיגמאַליאָן‟ — אַ פּשוט אומגעבילדעט מיידל, וואָס פֿאַרקויפֿט בלומען אויף דער גאַס און רעדט אויף ענגליש מיט אַ שטאַרקן אַקצענט. די שאַפֿער פֿון „יודזשין‟, דרײַ פּראָגראַמיסטן פֿון רוסלאַנד און אוקראַיִנע, פֿאַרלאָזן זיך אויפֿן זעלבן פּסיכאָלאָגישן פּרינציפּ. פֿון אַ פּשוט קינד פֿון אַן אַנדער לאַנד דערוואַרט מען נישט קיין טיפֿע ידיעות און גוטע שפּראַך־קענטענישן. אין פֿאַרגלײַך מיט ווײַצענבאַומס אָריגינעלער פּראָגראַם, כאַפּט „יודזשין‟ מער שליסל־ווערטער און האָט אַ ברייטערן וואָקאַבולאַר; קיין שום שׂכל האָט ער אָבער נישט.

ווען איך האָב זיך דערוווּסט וועגן דער נײַער פּראָגראַם, האָב איך נישט געטראַכט, אַז זי איז כּמעט אַזוי פּרימיטיוו, ווי די אַלטע גוטע 50־יאָריקע „עליזאַ‟. זײַענדיק באַקאַנט מיט די פֿרישע המצאות אינעם געביט פֿונעם קינסטלעכן אינטעלעקט, האָב איך זיך געריכט, אַז די פּראָגראַמיסטן האָבן געשאַפֿן עפּעס מער חידושדיקס. למשל, מע וואָלט געקאָנט אים גרינג פֿאַרוואַנדלען אין אַ נישקשהדיקן שאָך־שפּילער, אַ קענער פֿון געוויסע זײַטן אויף דער אינטערנעץ און אַ יונגן מאַטעמאַטיקער, וואָס קען לייזן קאָמפּליצירטע גלײַכונגען. אַ סבֿרא, אַז די פּראָגראַמיסטן האָבן בכּיוון געוואָלט שאַפֿן אַ געשטאַלט פֿון נאַרישקייט און אומגעלומפּערטקייט, ווײַל אַ קאָמבינאַציע פֿון גרויסע כּשרונות אין געוויסע ספּעציפֿישע געביטן מיטן קנאַפּן פֿאַרשטאַנד פֿון דער מענטשלעכער שפּראַך וואָלט אויסגעזען צו קאָמפּיוטעריש. דער אימאַזש פֿון אַ קליין נאַריש ייִנגל איז מער „נאַטירלעך‟.