אַקאַדעמיע — שמאַקאַדעמיע

Academia - Shmakademia


פֿון מרים שמולעוויטש־האָפֿמאַן

Published July 06, 2014, issue of August 01, 2014.

(די 2 טע זײַט פֿון 3)

זיץ איך אַזוי אַ שעה און צוויי, און דער פֿויגל באַווײַזט זיך נישט. נו, מילא איז אויס מיט דער גדולה.

מיט אַ טאָג צוויי שפּעטער, טרעף איך דעם צעלייגער אויף די טרעפּ, זאָג איך אים: „ווייסטו וואָס, חבֿרהמאַן! איך וואָלט זיך געוואָלט מיט דיר טרעפֿן אין מײַן קאַבינעט מאָרגן, צען אַזייגער אין דער פֿרי, איך וואָלט געווען אַ בעלנטע דיר אָפּצוטאָן אויף טערקיש און אויך נישט באַווײַזן זיך.‟

נאָך פּראָפֿעסאָר רחמיאל פּעלצעס אַוועקגיין, בין איך געבליבן איינינקע אַליין צו נאַוויגירן מיט דעם ייִדיש־פּראָגראַם.

און דאָ ליגט דער הונט באַגראָבן. ס’איז קיינער נישט פֿאַרבליבן מיט אַן אינטערעס צו זען, אַז די ייִדיש־פּראָגראַם זאָל לעבן און פֿונקציאָנירן ווי עס פֿירט זיך בײַ אינטערעסירטע אַקאַדעמיקער, וואָס דאַרפֿן אויפֿהאַלטן אונדזער ייִדישן קיום.

האָב איך אַליין געפֿירט די פּראָגראַם איבער צוואַנציק יאָר, אַלע דרײַ מדרגות פֿון ייִדיש, אַרײַנגערעכנט קורסן וועגן ייִדישן טעאַטער און ייִדישן הומאָר. און איך מיין ייִדישן הומאָר; נישט „דזשויִש היומאָר‟, ווי דער נײַער בעזעם האָט אַרײַנגענומען אין זײַן קורס דעם הומאָר פֿון וווּדי אַלען, מעל ברוקס און ניל סײַמאָן.

איך האָב זיך דאָראָבעט צו פֿולע קלאַסן. ייִדישע און נישט־ייִדישע סטודענטן פֿון דער גאַנצער וועלט זײַנען געווען מײַנע תלמידים.

יעדע פֿינף יאָר מאַכט מען אַן „עוואַליואַציע‟, איבער שפּראַך־לערער אין קאָלומביע, דאָס הייסט אַן אָפּשאַצונג, נעמלעך צי דער לערער טויג, צי ער טויג אויף כפּרות.

אַ קאָמיטעט פֿון פּראָפֿעסאָרן באַזעצט זיך אויף אַ לעקציע אָפּצושאַצן די קוואַליפֿיקאַציעס פֿון אַ שפּראַך־לערער. בין איך יעדע פֿינף יאָר אַרויס מיט גלענצנדיקע רעזולטאַטן.

איך האָב אויפֿגעכאָוועט אין מײַנע קלאַסן אַ שיינע חבֿרה ייִדישע לערער, וועלכע האָבן איבערגענומען ייִדיש־שטעלעס אין באַקאַנטע אוניווערסיטעטן איבערן לאַנד און אין אויסלאַנד.

נאָך ד״ר רחמיאל פּעלצעס פֿאַרלאָזן זײַן שטעלע, האָב איך געהאָפֿט אַז זײַן שטעלע וועט איבערנעמען איינער פֿון די פֿירנדיקע פֿיגורן אין אונדזער קליין ייִדיש אַקאַדעמיש וועלטל.

און וואָס אַן אמת האָט מען אינטערוויויִרט קאַרפּן־קעפּ פֿון אונדזער ייִדיש-וויסנשאַפט און לינגוויסטיק. זעט אויס אַז די אינטערוויויִרער זײַנען נישט געווען פֿאַראינטערעסירט אין אויפֿבויען די ייִדיש־פּראָגראַם אין קאָלומביע, זײַנען די געציילטע ייִדישע אַקאַדעמיקער בראַקירט געוואָרן.

צוגענומען אויף רחמיאלס שטעלע האָט מען עפּעס אַ שפּיל־פֿויגל, וואָס קען באמת נישט קיין ייִדיש, דערפֿאַר אָבער האָט ער געקענט די מלאכה פֿון מה־יפֿית, און דאָס האָט אויסגענומען אין דער אַקאַדעמיע.