אַ נײַעס אויף „קינדל‟: זכרונות פֿון ניו־יאָרקער ייִדיש־וועלט

A First on Kindle: Memories of Yiddish-Speaking NY

קרופּיט רעדט ייִדיש מיט אַ באַזוכער בעת דעם מאָסקווער ביכער־יריד אין 1987, אונטערן אויפֿזיכט פֿון אַ „קאַ־בע־גע‟־אַגענט
קרופּיט רעדט ייִדיש מיט אַ באַזוכער בעת דעם מאָסקווער ביכער־יריד אין 1987, אונטערן אויפֿזיכט פֿון אַ „קאַ־בע־גע‟־אַגענט

פֿון שׂרה־רחל שעכטער

Published August 10, 2014, issue of August 29, 2014.

(די 3 טע זײַט פֿון 4)

בעת פּערעלע פֿלעגט, למשל, גיין מיט דער באָבען שפּאַצירן, פֿלעגט אָפֿט מאָל זיך באַווײַזן דער „ניס־הענדלער‟, וועלכער האָט פֿאַרקויפֿט פֿאַרשיידענע מינים ניס אין אַ ברוינעם שקאַרמוץ. פּערעלעס באָבע האָט אָבער נישט געדאַרפֿט קיין שקאַרמוץ: „זי פֿלעגט אויסציִען אַ טיכל אין די הענט, און דער נוס־הענדלער האָט איר אַהין אַרײַנגעלייגט עטלעכע זשמעניעס געזאַלצענע רבי־ניסלעך אָדער דיניע־קערעלעך, פֿאַר וועלכן זי האָט בלויז געדאַרפֿט באַצאָלן אַ פּעני. זי אַליין האָט עס אָבער קיין מאָל נישט געגעסן ווײַל צוליב אירע פֿאַלשע ציין האָט זי נישט געקאָנט דערקנאַקן דאָס שאָלעכץ.‟

קרופּיט דערציילט אויך אַנדערע חנעוודיקע מאָמענטן וועגן דער באָבען: ווי זי שיילט פּאַוואָליע אָפּ אַן עפּל מיטן מעסער, און לייגט די עפּל־רעפֿטלעך אַרײַן אין דער הייסער טיי, צוגעבנדיק דערבײַ אַ טעם פֿון עפּל; און ווי זי פֿלעגט ווינטערצײַט לייגן אַן עפּל אויף דער וואַרעמער באַהייצונג און עס פּאַמעלעך איבערדרייען, ביז די זיסע ריחות פֿונעם „געבאַקענעם עפּל‟ האָבן אָנגעפֿילט די דירה — און דערנאָך האָבן באָבע און אייניקל זיך געטיילט דערמיט.

אַ דאַנק איר ייִדיש־פֿעיִקייט האָט קרופּיט אָנגעקניפּט אַ לאַנגע קאָרעספּאָנדענץ מיט אירע קרובֿים הינטערן אײַזערנעם פֿירהאַנג, אין קיִעוו. זי דערמאָנט אַ רירנדיקן עפּיזאָד, ווען זי האָט איין מאָל באַשלאָסן אויסצוקלאַפּן אַ בריוו צו איר טאַנטע ראָזע אויף אַ ייִדישער שרײַבמאַשין. טאַנטע ראָזע האָט איר צוריקגעשריבן, זאָגנדיק: „דײַן בריוו זעט אויס זייער שיין אָבער כ׳בעט דיך, דאָס קומעדיקע מאָל, שרײַב מיר גיכער מיט דער האַנט.‟

דער „קאַ־גע־בע‟־אַגענט האַלט אָרדענונג
דער „קאַ־גע־בע‟־אַגענט האַלט אָרדענונג

איינער פֿון די אינטערעסאַנטסטע קאַפּיטלען אינעם בוך איז קרופּיטס נסיעה קיין סאָוועטן־פֿאַרבאַנד אין 1987, כּדי זיך צו באַקענען פּנים־אל־פּנים מיט אירע קרובֿים, און זיך באַטייליקן אינעם מאָסקווער ביכער־יריד, ווי אַ פֿאָרשטייער פֿונעם „אַרבעטער־רינג‟. הגם איר משפּחה און פֿרײַנד האָבן זי געפּרוּווט אָפּמוטיקן („קיינער פֿאָרט נישט קיין רוסלאַנד אַליין, בפֿרט אַ פֿרוי!‟), האָט זי זיך אײַנגעשפּאַרט, באַשטעלט אַ וויזע און איז אַוועק.