אַ נײַעס אויף „קינדל‟: זכרונות פֿון ניו־יאָרקער ייִדיש־וועלט

A First on Kindle: Memories of Yiddish-Speaking NY

קרופּיט רעדט ייִדיש מיט אַ באַזוכער בעת דעם מאָסקווער ביכער־יריד אין 1987, אונטערן אויפֿזיכט פֿון אַ „קאַ־בע־גע‟־אַגענט
קרופּיט רעדט ייִדיש מיט אַ באַזוכער בעת דעם מאָסקווער ביכער־יריד אין 1987, אונטערן אויפֿזיכט פֿון אַ „קאַ־בע־גע‟־אַגענט

פֿון שׂרה־רחל שעכטער

Published August 10, 2014, issue of August 29, 2014.

(די 4 טע זײַט פֿון 4)

אַ מיידל אויפֿן ביכער־יריד קאָפּירט דעם ייִדישן אַלף־בית אויף אַ שטיקל פּאַפּיר
אַ מיידל אויפֿן ביכער־יריד קאָפּירט דעם ייִדישן אַלף־בית אויף אַ שטיקל פּאַפּיר

די רעאַקציע אויף די ייִדישע ביכער און מאַטעריאַלן, וואָס זי האָט מיטגעבראַכט פֿון ניו־יאָרק, איז געווען נישט צום גלייבן. „מענטשן זענען געקומען צום יריד פֿון אַלע ווינקלען פֿונעם סאָוועטן־פֿאַרבאַנד — אַ טייל זענען אַפֿילו געפֿאָרן עטלעכע טעג לאַנג. כ׳האָב געזען ווי זיי טאַפּן אָן די ייִדישע ביכער מיט ייִראת־הכּבֿוד. די ייִדישע אותיות האָבן אויסגעזען ממש הייליק פֿאַר זיי, און יעדער האָט געבעטן בײַ מיר אַ ייִדיש־סוּוועניר.‟ דעם צווייטן טאָג איז דער עולם געווען אַזוי גרויס, אַז די אינסטאַנצן האָבן מער נישט דערלויבט קרופּיט אויסצוטיילן סוּווענירן.

כאָטש זי האָט אַלעמען באַגריסט מיט אַ „שלום־עליכם‟, האָבן די באַזוכער, אין אָנהייב, בלויז געשמייכלט אָדער געוווּנקען, אָבער נישט געענטפֿערט. מיט דער צײַט האָבן מער און מער מענטשן אָנגעהויבן רעדן ייִדיש, און מע האָט שוין געשעפּטשעט איבערן זאַל וועגן „יענער פֿרוי, וואָס רעדט ייִדיש‟.

כאָטש קרופּיט האַלט, אַז איר בוך קאָן שטאַרק אַפּעלירן צו מענטשן פֿון יעדן עלטער, זאָרגט זי זיך, אַז נישט גענוג מענטשן ווייסן, אַז מע קען עס באַקומען דורך „קינדל‟ און „אײַ־פּעד‟. לויט די תּקנות פֿון „קינדל‟, שטעלט מען אַרויף אַ בוך בלויז אויף דרײַ חדשים, און אויב עס פֿאַרקויפֿט זיך נישט, נעמט מען עס אַראָפּ. ס׳וואָלט געווען אַ שאָד, אויב דאָס געשעט, ווײַל קרופּיטס בוך באַשרײַבט אַ לעבעדיקן קאַפּיטל פֿונעם ייִדיש־רעדנדיקן עולם אין אַמעריקע, וואָס איז ביז איצט ווייניק באַהאַנדלט געוואָרן אינעם זכרונות־זשאַנער, בפֿרט אויף ענגליש.

„דער צווייטער און דריטער דור, וואָס וווינט הײַנט אין אַמעריקע, האָט מער נישט בײַ וועמען זיך נאָכצופֿרעגן וועגן יענער עפּאָכע,‟ האָט קרופּיט געזאָגט. „איך האָף, אַז דאָס וואָס איך האָב פֿאַרגעדענקט וועט, צום טייל, ענטפֿערן אויף זייערע פֿראַגעס.‟