ווערטער קענען וויי טאָן

Words Can Indeed Harm You


פֿון מרים שמולעוויטש־האָפֿמאַן

Published August 29, 2014, issue of September 26, 2014.

(די 3 טע זײַט פֿון 4)

איך בין געבליבן זיצן ווי מ’וואָלט מיר דערלאַנגט מיט אַ דובינע איבערן קאָפּ, געפּלעפֿט און פֿאַרגליווערט, איך האָב זיך באַגאָסן מיט טרערן. אַ פּראָפֿעסאָר זאָל זיך דערלויבן צו רעדן אַזוינע דיבורים צו זײַנער אַ סטודענטקע? ווי איז דאָס געהערט געוואָרן. נאָך דערצו אַ פּראָפֿעסאָר פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור?

אָבער דער מענטש טראַכט און גאָט לאַכט. דער גורל האָט מיר דעמאָלט צוגעשפּילט צום גוטן, און ווען דער רוף צו דער שטעלע פֿון ייִדישער לערערײַ איז אויפֿגעקומען אין קאָלומביע־אוניווערסיטעט, האָב איך זיך דווקא נישט געוואָלט צושטעלן. אַ חבֿרה יונגע דאָקטאָראַטניקעס האָבן זיך צוגעשטעלט אָבער נישט איך.

ביז מײַן מענדל האָט מיך גענומען אויפֿן צימבל:

„וואָס ביסטו משוגע, צי חסר דעה? מענטשן וואָלטן אַוועקגעגעבן זייער רעכטע האַנט צו באַקומען אַזאַ שטעלע, און דו ברעקלסט זיך? קלינג צוריק און זאָג זיי דו האָסט זיך איבערגעקלערט און וועסט יאָ זיך צושטעלן צום אינטערוויויִר־קאָמיטעט.”

אַזוי האָב איך געטאָן מיט אַ ציטערדיק האַרץ. מײַן דערפֿאַרונג איז געווען אויף פֿאַרשיידענע געביטן, צווישן זיי — ייִדיש־טעאַטער, מײַן וועכנטלעכן רובריק אין פֿאָרווערטס, מײַן מיטאַרבעט מיטן ייִדישן אַקטיאָר און קאָמיקער שמעון דזשיגאַן אויף דער ערשטער ייִדישער טעלעוויזיע־פּראָגראַם אין ישׂראל, מײַנע ראַדיאָ־פּראַגראַמען אויף דער סטאַנציע „דאַבליו־אי־ווי־די‟ אין ניו־יאָרק, מײַנע ייִדיש־קורסן אין אָקספֿאָרד און ווילנער אוניווערסיטעט…

ווי נאָר איך בין אַהיימגעקומען אַזוי האָט דער טעלעפֿאָן געקלונגען און מיר מודיע געווען, אַז איך האָב די שטעלע אין קאָלומביע־אוניווערסיטעט.

אין די לאַנגע יאָרן פֿון מײַן לערערײַ מיט פֿולע קלאַסן אויף דרײַ מדרגות ייִדיש, ייִדישער ליטעראַטור און טעאַטער, טרעף איך זיך צומאָל אויף זיצונגען מיטן ישׂראלדיקן פּראָפֿעסאָר, וואָס האָט מיך מיט יאָרן צוריק אָפּגעוואַשן מיט זײַנע ברוטאַלע רייד.