ווערטער קענען וויי טאָן

Words Can Indeed Harm You


פֿון מרים שמולעוויטש־האָפֿמאַן

Published August 29, 2014, issue of September 26, 2014.

יעדער איינער פֿון אונדז האָט נישט איין מאָל אַדורכגעמאַכט אויף דער אייגענער הויט יענעמס אַ שטאָך־וואָרט, אַ בייזע פֿראַזע, אַן אויסדרוק וואָס זאָגט יענעם אַרײַן אין דער זיבעטער ריפּ, און פֿאַרשאַפֿט יענעם צער, פֿאַרדרוס און דאָס טליִעט אַ צײַט לאַנג אין האַרצן.

איך גיי שוין נישט אַרײַן אין די משפּחה־סכסוכים, וואָס זײַנען געגליכן צו אַ זייגער מיט צעבראָכענע ווײַזערס. איך וועל בעסער אילוסטרירן אַ פּאָר מאָמענטן אין מײַן לעבן וואָס האָבן טאַקע אָפּגעטאָן שאָדן מײַנעטוועגן, דווקא מיט גינסטיקע רעזולטאַטן.

איין אַזאַ מאָמענט האָט זיך אָפּגעשפּילט טאַקע אין ישׂראל, ווען עס האָט זיך אָפּגעזוכט אַ ייִד אַ מיליאָנער, וועלכער איז געווען גרייט אײַנצולייגן אַ מיליאָן דאָלער אויף צו שאַפֿן אַ ייִדיש־קאַטעדרע תּל־אבֿיבֿער אוניווערסיטעט.

מיר זײַנען אַלע געווען גליקלעך. צווישן די גליקלעכע האָבן זיך געפֿונען פּראָפֿעסאָרן, דעקאַנען און סתּם ייִדישיסטן. איך בין דעמאָלט געווען פֿאַרנומען מיט מײַן בנימעלען, וואָס איז מיר נאָכגעקראָכן פֿוסטריט. ער איז טאַקע געבוירן געוואָרן אין ישראל.

אין אונדזער זיץ־צימער האָט זיך אָפּגעשפּילט אַ ווענד־פּונקט וואָס האָט געהאַט צו טאָן מיט אַזאַ העכסט וויכטיקער אונטערנעמונג — איין קלייניקייט, אַ ייִדיש־קאַטעדרע אין תּל־אבֿיבֿער אוניווערסיטעט. מיר האָבן ממש געיום־טובֿט.

אין מיטן דער שׂמחה הייבט זיך אויף מײַנס אַ גוטע פֿרײַנדינע און אַנאָנסירט פֿאַר אַלעמען אין די אויגן:

„אָבער מרים וועט דאָרט נישט קענען פֿירן קיין קורסן, זי האָט נאָך נישט די געהעריקע דיפּלאָמעס!”

איך בין געבליבן שטיין פּריטשמעליעט. וואָס איז דאָס פֿאַר אַ ברוך הבא, וואָס האָט זיך געקלעפּט ווי אַן אַרבעס צו דער וואַנט? און נאָך דערצו פֿון אַ נאָענטער פֿרײַנדינע, אַ בוזעם־פֿרײַנד. איר זאָג האָט גאָרנישט געהאַט קיין שײַכות מיט דער דיסקוסיע אַרום.