(די 2 טע זײַט פֿון 3)
ווער ווייסט עס נישט, אַז די וועלט באַשטייט פֿון גאָלע עוולות, איינס פֿון זיי איז דאָס פֿעלן פֿון אידעאַליזם, גלײַך אויף גלײַך, פֿאַר ווײַסע און פֿאַר שוואַרצע. די חבֿרה יוגנט האָט נישט קיין סיבה צו קעמפֿן פֿאַר אַן אידעאַל, אַ מיסיע אין לעבן צו קעמפֿן פֿאַר יושר און זעלבסט־ווירדע. מען האָט זיי גלײַך אויף גלײַך נישט דערצויגן.
דעריבער זעט מען אַמעריקאַנער יוגנטלעכע, סײַ צווישן ווײַסע און סײַ צווישן שוואַרצע, סײַ צווישן יענע וואָס שטאַמען אָפּ פֿון אַראַביש־מוסולמענישן פֿליגל. פֿאַר זיי איז אַמעריקע פּוסט, נישטאָ וועמען צו פֿאַרגעטערן, נישטאָ וועמען צו דינען, צו פֿאַרהערלעכן, שליסט מען זיך אָן אין „אַל־קיידאַ‟ אָדער אין „אײַסיס‟, אַ שלל מיט טעראָריסטישע באַוועגונגען, אונטערן פּלאַקאַט פֿון „אַללאַ אַכבאַר ־ גאָט איז גרויס‟.
איסלאַם איז הערלעך, און אין דר’ערד מיט די נישט־גלויביקע אין אַללאַן, אַראָפּ מיט זייערע קעפּ. זיי האַלטן, אַז דער גרעסטער אויפֿטו זייערער איז צו פֿילמירן זייער אויפֿטו בײַם קעפּן אויסלענדישע זשורנאַליסטן, ווי אויך אייגענע נישט־גלויביקע אין דעם וואָס זיי גלייבן.
געווען פֿאַלן גאָר נישט לאַנג צוריק ווען אַן אָפּשטאַמיקער פֿון די אַראַבישע לענדער און אַ פֿאַרביסענער איסלאַמיסט, האָט זיך צוריקגעקערט קײן אַמעריקע פֿון אַ רײַזע אין די אַראַבישע לענדער.
דאָ האָט מען אים דערלויבט אָנצושליסן זיך אין דער אַמעריקאַנער אַרמיי, ווערן דערצויגן ווי אַ פּסיכיאַטער, אָבער גיי ווייס אַז ער איז געקומען אַהער מיטן שליחות פֿון אויסהרגענען בכּיוון אַ סכום סאָלדאַטן. ער האָט עס געטאָן ווי אַ הייליקע מיסיע.
און ווער קען פֿאַרגעסן די צוויי בראַטשיקעס פֿון טשעטשניע, וואָס האָבן זיך אויסגעשולט אין אַן אַמעריקאַנער גימנאַזיע און העכערע שטודיעס. האָבן זיי אויסגעפֿירט אַ שליחות פֿון זייערע איסלאַמישע מנהיגים און עקספּלאָדירט צוויי באָמבעס בעת דעם יערלעכן לויף־ציקל אין באָסטאָן.
דאָס איז נישט קיין נײַעס פֿאַר אונדז ייִדן. מיר האָבן זיך אין די פֿריִע צוואַנציקער יאָרן אויך אָנגעשלאָסן אין פֿרעמדע באַוועגונגען וואָס האָבן צוגעזאָגט גאָלדענע גליקן; צווישן זיי — קאָמוניזם, בונדיזם, סאָציאַליזם, אַנאַרכיזם, טעריטאָריאַליזם און אַלץ צוליב דעם וואָס מיר האָבן מער נישט געפֿונען קיין פֿונק פֿאַר זיך פֿון די גלויביקע און איבערגלויביקע טאַטעס און רבנים. די חבֿרה „גאָט־זוכער‟ האָבן זיך דאָראָבעט צו אַ נײַער אידעאָלאָגיע, וואָס האָט געדאַרפֿט אָנפֿילן זייערע יוגנטלעכע מוחות און חלומות מיט ענטוזיאַזם.
דעמאָלט זײַנען מיר געווען גרייט צו גיין אויף די באַריקאַדעס, מאַרשירן מיט דער רויטער־פֿאָן, אויסטיילן פֿאַרטײַעטע פֿלוג־בלעטלעך אין שטעט און שטעטלעך, מיט אַ מיסיע וואָס האָט געפֿיטערט מיט שקר וכזב און פֿאַרשטאָפּט אונדזערע מוחות מיט קליאָטשע.
און ווער קען עס פֿאַרגעסן דעם שפּאַנישישן בירגערקריג פֿון 1936־1939 מיטן פֿאַשיסטישן גענעראַליסימאָ פֿראַנציסקאָ פֿראַנקאָ בראש. גאַנצע כאָפּטעס אַמערעקאַנער יוגנטלעכע, צווישן זיי — אַ סך ייִדן, האָבן זיך אַ לאָז געטאָן און אָנגעשלאָסן אין די ראַנגען פֿון די אינטערנאַציאָנאַלע בריגאַדעס אין שפּאַניע.
און אויב דאָס איז נישט געווען גענוג האָט זיך אַ חבֿרה יונגע ענטוזיאַסטן געיאַוועט פֿון בריטאַניע, פֿראַנקרײַך און צווישן זיי אַנטי־פֿאַשיסטישע איטאַליענער און אפֿילו דײַטשן. וואָס דאָס זאָגט עדות אַז יוגנט לעכצט נאָך עפּעס העכערס, צו דערלייזן דאָס אומרעכט, צו שאַפֿן אַ דעמאָקראַטישע וועלט מיט גלײַכע רעכט, אָן דיסקרימינאַציע אָדער ייִדן־האַס, אָדער האַס צו יעדער אומפֿאַרשטענדלעכער קולטור וואָס רינגלט אונדז אַרום. אַנשטאָט דעם האָט מען זיך דאָ אָנגעטראָפֿן אויף דער אידעאָלאָגיע פֿון דינען דעם גאָט פֿון געלט.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.