קאָרעספּאָנדענט: שלום־עליכם, אײַך, שפּראַך „ייִדיש‟.
ייִדיש: עליכם־שלום, גאָט העלף, אַ גוט-אָוונט…
קאָרעספּאָנדענט: ווי אַזוי פֿילט איר זיך, הײַנט, אין 21סטן יאָרהונדערט?
ייִדיש: כ’לעב נאָך, כ’בין נאָך דאָ, כ’עקזיסטיר! מײַנע שׂונאים וועלן זיך ניט דערוואַרטן, אַז איך זאָל אויסגיין, אויפֿהערן צו זײַן, פֿאַרגיין אין דער אייביקייט…
קאָרעספּאָנדענט: דערציילט אַ ביסל וועגן זיך.
ייִדיש: כ’דאַרף אײַך זאָגן, אַז איך בין שוין ניט קיין ייִנגעלע — מער ווי טויזנט יאָר אַלט. געבוירן בין איך בײַ די טײַכן פֿון ריין און מאָזעל, אויף דײַטשישער ערד, אין דער געגנט, וואָס ייִדן האָבן גערופֿן לותּיר און וווּ מע האָט די דאָזיקע ייִדן גערופֿן אַשכּנז. מײַן טאַטע איז געווען די שטרענגע דײַטשישע שפּראַך, די מאַמע — לשון־קודש. איך בין געבוירן געוואָרן מיט אַ „וויידל‟, מיט אַ „קאָדקעלע‟ — דאָס איז געווען דער לשון־קודשדיקער ראָמאַנישער דיאַלעקט. צי ווייסט איר, למשל, אַז די ווערטער: בענטשן, דאַווענען, טשאָלנט, פֿאַטשיילע… און די נעמען: יענטע, שפּרינצע, אַנשל — געהערן צו דעם דאָזיקן „וויידעלע‟, צו דעם דאָזיקן דיאַלעקט?
קאָרעספּאָנדענט: כ’בין ניט קיין גרויסער מומחה אין ייִדיש, און וואָס איז געווען ווײַטער?
ייִדיש: מ’האָט אָנגעהויבן פֿאַראייניקן, צונויפֿשמעלצן, פֿאַרייִדישן לשון־קודשדיקע ווערטער מיט דײַטשישע, און עס זײַנען געבוירן געוואָרן שוין ריין ייִדישע אויסדרוקן — „חתונה האָבן‟, „גטן זיך‟, „הנאה האָבן‟, „מכבֿד זײַן‟, „שעפּן נחת‟ אאַז”וו. פֿונעם יאָר 1200 הייבט זיך אָן אַנטוויקלען די ליטעראַטור אויף דער נײַער שפּראַך; פּורים־שפּילן אויף עבֿרי־טײַטש, און ווײַטער: שפּילמאַנען, „אַרטור־ראָמאַן‟, „שמואל־בוך‟, „מעשׂה־בוך‟, משלים־ביכער, „תּחינות‟, „צאינה־וראינה‟…
קאָרעספּאָנדענט: דערציילט, ביטע, וועגן אײַער נאָמען.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.