גראַפֿאָמאַניע ווי אַ קירובֿ־מעטאָד

Compulsive Writing as an Outreach Tool

פֿון יואל מאַטוועיעוו

Published February 12, 2015, issue of March 06, 2015.

(די 3 טע זײַט פֿון 4)

אינעם יאָר 1964 האָט דער יונגער רבֿ געגרינדעט די „מתיבֿתּא היכל־הקודש‟ — אַן אינטערנאַציאָנאַלע קירובֿ־אָרגאַניזאַציע, וואָס פֿאַרשפּרייט דאָס בראַצלעווער חסידות אַרום דער וועלט. אינעם יאָר 1986, איז אַרום אים אויפֿגעקומען אַ גרויסער קרײַז פֿון איבער 3,000 תּלמידים, על־פּי־רובֿ בעל־תּשובֿות, וועלכע האָבן געשאַפֿן אַ גאַנצע בראַצלעווער שטאָט מיטן נאָמען יבֿנאל אין גליל. שפּעטער, האָט שיק זיך באַזעצט אין באָראָ־פּאַרק, ברוקלין, און געזאַמלט אַרום זיך טויזנטער אָרטיקע נאָכפֿאָלגער — בעל־תּשובֿות, ספֿרדים און נײַגעריקע סאַטמאַרער חסידים, וועלכע האָבן אָרגאַניזירט אייגענע שילן אין וויליאַמסבורג, מאָנסי און קרית־יואל.

דער מוהראָ״ש האָט איבערגעלאָזט אַן ערנסטן פּירוש „שפֿת־הנחל‟ אויף „ליקוטי-מוהר״ן‟, דעם עיקרדיקן ספֿר פֿונעם בראַצלעווער חסידות; „נהרי אַפּרסמון‟ — אַ קאָמענטאַר אויף רבי נמחנס באַרימטע „סיפּורי־מעשׂיות‟; ווי אויך פּרטימדיקע פּירושים אויפֿן סידור, תּורה־פּרשיות און אַנדערע ערנסטע ווערק.

אַ טיפּישע בראָשור פֿונעם מוהראָ״ש
אַ טיפּישע בראָשור פֿונעם מוהראָ״ש

דער גרעסטער חידוש פֿון זײַן טעטיקייט באַשטייט אָבער אין דעם, וואָס דער דאָזיקער חסידישער מנהיג איז געווען אַ בפֿירושער גראַפֿאָמאַן און לאַוו־דווקא אַ בראַצלעווער. אַפֿילו זײַנע ערנסטע ווערק חזרן זיך כּסדר איבער. ס׳רובֿ טראַדיציאָנעלע אוקראַיִנישע און פּוילישע בראַצלעווער חסידים טענהן, אַז דער מחבר „פֿאַרקויפֿט‟ זײַן אייגענע שיטה, נענטער צו סאַטמאַר און אַנדערע אונגעריש־גאַליציאַנער חסידישע דרכים, וואָס האָט ווייניק צו טאָן מיט רבי נחמנס אָריגינעלער תּורה.

די אומצאָליקע בראָשורן פֿונעם מוהראָ״ש, וואָס ווערן פֿאַרשפּרייט אין מיליאָנען עקזעמפּלאַרן איבער דער וועלט, און אומזיסט צעטיילט אין כּלערליי אומדערוואַרטע ערטער, אַרײַנגערעכנט דעם שטאָטישן טראַנספּאָרט, קאָנען דינען ממש ווי אַ מוסטער פֿון גראַפֿאָמאַניע; בעצם, שטעלן זיי מיט זיך פֿאָר אַ שטראָם פֿון אויבערפֿלעכלעכע פֿראַזעס און עמאָציאָנעלע אויסגעשרייען. יעדער נײַער פּאַמפֿלעט איז פֿאַקטיש אַ וואַריאַנט פֿון די פֿריִערדיקע, אָנגעשטאָפּט מיט די זעלביקע פּרעדיקונג־רופֿן צו „טײַערע ברידער און שוועסטער‟. ווי באַלד די ענגלישע און רוסישע איבערזעצונגען זענען פֿול מיט געפֿערלעך עם־הארצישע גרײַזן, קאָן מען זיך משער זײַן, אַז די ווערסיעס אויף גרוזיניש צי מאַראַטהי זענען נישט בעסער.