דער הויפּט־בוכהאַלטער פֿון דער װעלט

The World's Chief Bookkeeper

נועם כאָמסקי
Getty Images
נועם כאָמסקי

פֿון מיכאל פֿעלזענבאַום

Published May 12, 2015, issue of May 29, 2015.

(די 3 טע זײַט פֿון 3)

„די דײַטשישע און פֿראַנצײזישע בענק זײַנען שולדיק אין דעם ריזיקן גריכישן חובֿ, װעלכן ס‘האָט אָנגעזאַמלט אין די זיבעציקער יאָרן די גריכישע מיליטער־כונטע. אַזױ אַרום איז דאָס אַן ׳אָדיאָזער חובֿ׳ און מע דאַרף זיך האַלטן בײַם געזעץ, װעלכן ס‘האָבן אײַנגעפֿירט די פֿאַראײניקטע שטאַטן. אין 1953 האָט מען מוחל געװען דעם אָדיאָזן חובֿ פֿון דײַטשלאַנד, אַז זי זאָל קענען זיך אַנטװיקלען. דאָס זעלבע דאַרף מען טאָן מיט די חובֿות פֿון גריכנלאַנד, שפּאַניע און פּאָרטוגאַל.‟

„איראַן איז ניט קײן אַגרעסאָר און ניט קײן טעראָריסט, נאָר אַ שלום־לעבנדיקע מדינה, װעלכע פֿירט אַ סטראַטעגישע שוץ־פּאָליטיק. איר מיליטער־בודזשעט, אין פֿאַרגלײַך מיט אַנדערע לענדער, איז זײער קלײן.‟

„באַראַק אָבאַמאַ פֿירט אַן אַגרעסיװע, טעראָריסטישע פּאָליטיק, ער האָט אײַנגעבוכעט טריליאָן דאָלאַרן אין מאָדערניזירן דאָס אַמעריקאַנער נוקלעאַר־געװער.‟

בײַ דער בריטישער זשורנאַליסטין האָבן אָנגעהױבן צו ציטערן די ליפּן: „אָבער איך װאָלט געװאָלט פֿאַרענדיקן אונדזער דיאַלאָג אױף אַ פּאָזיטיװער נאָטע. זאָגט מיר, ביטע, כאָטש עפּעס פֿון די װעלט־געשעענישן גיט אײַך צו כאָטש אַ ביסל האָפֿענונג?‟

„יאָ, זיכער, — האָט זי באַרויִקט דער הויפּט־בוכהאַלטער פֿון דער װעלט, — קודם־כּל, איז עס די אומאָפּהענגיקײט פֿון די לאַטײַן־אַמעריקאַנער לענדער. די פֿאַראײניקטע שטאַטן האָבן פֿאַרלױרן זײער העגעמאָנישע װירקונג אױף דרום־אַמעריקע און זײַנען געבליבן איזאָלירט. אין אײראָפּע זײַנען דאָס די רעװאָלוציאָנערע „סיריזאַ‟ אין גריכנלאַנד, און „פּאָדעמאָס‟ אין שפּאַניע. זײ זײַנען דער סימבאָל פֿון דער באַפֿרײַונג פֿונעם בריסלער דיקטאַט און פֿון די פֿראַנצײזיש־דײַטשישע בענק. דאָס גיט מיר צו כּוחות צו האָפֿן.‟

איצט איז מיר קלאָר געװאָרן, פֿאַר װאָס איז אַזױ גרױס די עמיגראַציע פֿון די פֿאַראײניקטע שטאַטן קײן איראַן, װענעזועלע, סאָמאַליע און צפֿון־קאָרעע… אַװדאי, דאָס אונטערדריקטע אַמעריקאַנער פֿאָלק, נעבעך, װײסט דאָך גוט, װוּ ס‘איז בעסער.