אַ גײַסטלעכע דערציט אירע קינדער אין ייִדישן גײַסט

An Ordained Minister Raising Her Kids Jewish

די האַריסאָן־ברעגמאַן משפּחה. פֿאָרנט: סאָפֿיע און דניאל. פֿון הינטן: פּיטער, איזאַבעל און עלענאָר
די האַריסאָן־ברעגמאַן משפּחה. פֿאָרנט: סאָפֿיע און דניאל. פֿון הינטן: פּיטער, איזאַבעל און עלענאָר

פֿון שׂרה־רחל שעכטער

Published May 17, 2015, issue of June 12, 2015.

(די 2 טע זײַט פֿון 4)

אָבער נאָך צוויי יאָר זײַן צוזאַמען, האָבן זיי אײַנגעזען, אַז די רעליגיעזע אונטערשיידן זענען צו גרויס, און מע איז זיך צעגאַנגען.

אין 1995, האָט דאָס נאָך־אַלץ־פֿאַרליבטע פּאָרל באַשלאָסן צו פּרוּוון נאָך אַ מאָל, אָבער דאָס מאָל האָט פּיטער קלאָר אַרויסגעזאָגט זײַנע באַדינגונגען: „אויב מיר וועלן חתונה האָבן, וועסטו מוזן זיך מגייר זײַן, ווײַל מײַנע קינדער מוזן זײַן ייִדן.‟ ער איז געווען פֿון אַ טראַדיציאָנעלער ייִדישער משפּחה, אַזוי אַז ס׳איז בײַ אים קיין מאָל נישט געווען קיין ספֿק, אַז זײַנע קינדער וועלן דערצויגן ווערן ווי ייִדן.

פֿינף יאָר לאַנג האָט עלענאָר זיך געראַנגלט מיט דער פֿראַגע, צי זאָל זי זיך מגייר זײַן, צי נישט. „ס׳איז נישט געווען קיין גרינגער באַשלוס, ווײַל איך בין דערצויגן געוואָרן אין אַן עפּיסקאָפּאַליער קלויסטער אין סאַוואַנע,‟ האָט עלענאָר דערקלערט. „מײַן מאַמע איז געווען אַן אָרדינירטע דיאַקאָנין [deacon] — די ערשטע פֿרוי אָנצופֿירן מיט דער ביסקופּשאַפֿט אין דזשאָרדזשיע, און איך האָב געהאַט זייער וואַרעמע זכרונות פֿון מײַנע קינדער־יאָרן אין אַן עפּיסקאָפּאַליער סבֿיבֿה.‟

פּיטער איז דעמאָלט געווען אַ מיטגליד פֿון דער פּאָפּולערער סינאַגאָגע, „בני־ישורון‟ (בעסער באַקאַנט ווי „בי־דזשיי‟), האָבן זיי זיך באַראַטן מיטן ראַבינער ראָלי מאַטאַלאָן. דער ראַבינער האָט פֿאָרגעלייגט, אַז עלענאָר זאָל נעמען זײַן 9־חדשימדיקן קלאַס פֿאַר פּאָטענציעלע גרים, „דרך תּורה‟, צוזאַמען מיט פּיטער. ער האָט זיי אויך געעצהט גיין אויף פּסיכאָלאָגישער באַראַטונג־סעסיעס, כּדי אויסצופֿאָרשן, וועלכע אַספּעקטן פֿון זייער משפּחה־דערציִונג איז זיי צום וויכטיקסטן.

דער „דרך־התּורה‟ קלאַס האָט נישט איבערצײַגט עלענאָר זיך מגייר צו זײַן, אָבער זי האָט שטאַרק הנאה געקראָגן פֿונעם תּורה־לערנען. האָבן זי און פּיטער זיך אָנגעשלאָסן אין „קולות‟ — אַ פּראָגראַם, וווּ ישׂראלים און אַמעריקאַנער לערנען גלײַכצײַטיק תּורה־טעקסטן און אַרומרעדן זיי דורך אַן עלעקטראָנישער חבֿרותא. די אַמעריקאַנער באַטייליקטע האָט מען גערופֿן „בבֿלי‟, און די ישׂראלים — „ירושלמי‟, נאָך די נעמען פֿון די צוויי נוסחאָות פֿון דער גמרא.

„איך האָב שטאַרק הנאה געהאַט פֿון דער תּורה־גרופּע,‟ האָט עלענאָר געזאָגט. „אינעם ערשטן יאָר האָבן מיר געלערנט מגילת־אסתּר, און איך האָב זיך אַ סך אויסגעלערנט, ווײַל די אַנדערע באַטייליקטע זענען געווען זייער גוט־אינפֿאָרמירט און אינספּירירנדיק.‟ עטלעכע פֿון די סטודענטן האָבן שפּעטער אָנגעהויבן זייער אייגענע אָרגאַניזאַציעס: אַמיחי לאַו־לוי האָט געגרינדעט די „פּאָרטאַטיווע‟ שיל, Storah Telling, און במבי (באַמבי) שלג, אַ פֿרומע ישׂראלדיקע פֿרוי האָט געגרינדעט דעם זשורנאַל „ארץ אַחרת‟, וואָס מוטיקט רעליגיעזע און נישט־רעליגיעזע ייִדן צו אַרבעטן אין איינעם.