די פֿאַרשידענע עטנישע מינדערהייטן פֿון ארץ־ישׂראל

The Diverse Ethnic Minorities in Israel Today

פֿאָרשטייער פֿון ישׂראל־מינאָריטעטן (פֿון רעכטס): דרוזן, טשערקעסן און בעדויִנער
פֿאָרשטייער פֿון ישׂראל־מינאָריטעטן (פֿון רעכטס): דרוזן, טשערקעסן און בעדויִנער

פֿון וועלוול טשערנין

Published October 29, 2015, issue of November 13, 2015.

(די 2 טע זײַט פֿון 4)

בײַ דער זײַט פֿון דער אַראַביש־שפּראַכיקער ישׂראלדיקער באַפֿעלקערונג שטייען די אַראַבער־קריסטן. דער פּאַן־אַראַביזם האָט דערמעגלעכט אַ טייל פֿון די אַראַביש־שפּראַכיקע קריסטן זיך אינטעגרירן אין דער אַראַבישער נאַציאָנאַליסטישער באַוועגונג און אַפֿילו פֿאַרנעמען דאָרטן הויכע שטעלעס, אָבער דער וועלטלעכער אַראַבישער נאַציאָנאַליזם איז אָפּגעשטויסן געוואָרן דורכן ראַדיקאַלן איסלאַם, וואָס האָט געשטעלט די קריסטן פֿונעם מיטעלן מיזרח אין אַ לאַגע פֿון אַ דיסקרימינירטער באַפֿעלקערונג. בלויז מדינת־ישׂראל גאַראַנטירט די קריסטן אַ רעאַלע גלײַכבאַרעכטיקייט, און נאָר אין מדינת־ישׂראל ווערט די קריסטלעכע באַפֿעלקערונג ניט פֿאַרקלענערט, און האַלט אין איין וואַקסן. דאָס האָט געבראַכט צו אַ פֿאַרשטאַרקונג פֿון פּראָ־ישׂראלדיקע שטימונגען צווישן די ישׂראלדיקע קריסטן־אַראַבער. שוין עטלעכע יאָר איז טעטיק אַן אָרגאַניזאַציע „פֿאָרום פֿאַר מאָביליזאַציע פֿון דער קריסטלעכער עדה‟, און איר ציל איז אַן אָבליגאַטאָרישע מאָביליזאַציע פֿון די קריסטן אין צה״ל.

די קריסטן אין ארץ־ישׂראל טיילן זיך פֿונאַנדער אויף אַ ריי דענאָמינאַציעס. ס׳רובֿ פֿון זײ שטאַמען פֿון עטנישע גרופּעס, וואָס האָבן געלעבט אין ארץ־ישׂראל מיט יאָרן צוריק. זיי האָבן פֿאַרלוירן זייערע פֿריִערדיקע אומגאַנג־שפּראַכן (אַחוץ די אַרמענער און אַ טייל פֿון די אַראַמיש־שפּראַכיקע קריסטן), נאָר אָפּגעהיט זייער אידענטיטעט.

אין ישׂראל װױנט אַ גריכישע אַראַביש־שפּראַכיקע מינדערהייט, באַנאַנד מיט אַ קליינער, אַ פּאָר טויזנט נפֿשות, גריכיש־שפּראַכיקער גרופּע, דהײַנו:

  1. אַרום 40 טויזנט נפֿשות פּראַוואָסלאַווע. אויף אַראַביש הייסן זיי רום, וואָס מיינט גריכן. גריכיש ווערט אָפּגעהיט בײַ זיי װי אַ תּפֿילות־שפּראַך.

  2. גריכישע קאַטאָליקער, מעלקיטן. זיי זײַנען אַראַביזירט און באַטרעפֿן אַריבער 50 טויזנט נפֿשות, און זײַנען די מערהייט אינעם גלילער דאָרף פֿאַסוטאַ.

  3. מוסולמענער, אָפּשטאַמיקע פֿון די קריסטן־גריכן. אַזוי װי, למשל, ס׳רובֿ תּושבֿים פֿונעם מוסולמענישן דאָרף אוביידיִאַ.