ידיעות פֿון וואַרשע

News from Warsaw

פֿון קאָבי ווײַצנער

Published July 05, 2016, issue of June 25, 2016.

(די 3 טע זײַט פֿון 3)

ער איז מסתּמא גערעכט. נעמט, למשל, יאַנקל וויערניקס ביכל „אַ יאָר אין טרעבלינקע‟, וואָס איז געשריבן געוואָרן שוין אין יאָר 1944.

עס איז אמת אַז וויערניק (ווי אַ סך אַנדערע לעבן־געבליבענע) האָט נישט געוואָלט שרײַבן און רעדן וועגן זײַנע שווערע איבערלעבונגען און געהאַט אפֿילו שולדגעפֿילן וואָס ער איז ניצול געבליבן, בשעת זײַן פֿאָלק איז אומגעקומען, אָבער אַ דאַנק די באַמיִונגען פֿון חבֿרים האָט ער לסוף יאָ דאָקומענטירט דעם טרעבלינקע־גיהנום.

וויערניק, פֿאַרשטייט זיך, איז נישט געווען דער איינציקער. אלי וויזעל, דעמאָלט נאָך אליעזר ווײַזל, האָט אויך נישט געוואָלט שרײַבן וועגן די חורבן־יאָרן. ערשט נאָך זײַן באַגעגעניש מיטן גרויסן פֿראַנצויזישן שרײַבער פֿראַנסואַ מאָריאַק האָט ער געשריבן זײַן בוך „נאַכט‟.

יחיאל פֿיינער, אָדער לויט זיין פּסעוודאָנים — ק. צעטניק, האָט אויך דאָקומענטירט די חורבן־יאָרן אין א ריי דאָקו־ליטעראַרישע ביכער.

מען קען דערפֿאַר זאָגן אַז די חורבן־ליטעראַטור האָט יאָ עקזיסטירט אין די ערשטע יאָרן נאָכן חורבן, אָבער אַ וועלט־קולטור איז זי געוואָרן מסתּמא ערשט אין די זעכציקער יאָרן.