סעקסועלער וועגווײַזער אויף ייִדיש — צענזורירט אין אַמעריקע

Sex Guide in Yiddish: Censored in America

פֿון איציק גאָטעסמאַן

Published July 08, 2016, issue of June 25, 2016.

(די 3 טע זײַט פֿון 3)

אין דער צווייטער אויפֿלאַגע פֿון דעם בוך, שרײַבט ער, אַז די אַמעריקאַנער רעגירונג האָט אים אָפֿיציעל, שריפֿטלעך, געזאָגט אַז זײַן אַרבעט איז אוממאָראַליש און קיין איין ייִדישע צײַטונג האָט זיך נישט אָנגענומען זײַן קריוודע. קיין רעצענזיעס פֿון בוך זענען אויך נישט געדרוקט געוואָרן. די ראַדיקאַלע פּרעסע, זעט אויס, האָט אַליין מורא געהאַט פֿאַר דער רעגירונג און אים נישט געהאָלפֿן.

וואָס האָט דער צענזאָר אים גענייט אויסצושטרײַכן? אינעם קאַפּיטל „פֿאַרהיטונגס־מיטלען‟, נאָך דעם ווי ער פּראָטעסטירט, אַז ס’איז אומלעגאַל אין לאַנד זיך צו באַניצן מיט געוויסע גוטע מעטאָדן, מע זאָל נישט ווערן טראָגעדיק, זעט מען דרײַ שורות אויסגעשטראָכן מיט שוואַרץ. נאָך דעם, וועט דער לייענער געפֿינען צוויי ליידיקע זײַטן, אין גאַנצן ווײַס — ווי אַ „סימן פֿון פּראָטעסט… וואָס זאָלן אָנווײַזן, אַז די פֿאַרהיטונגס־מיטלען וואָלטן אויף דעם פּלאַץ געדאַרפֿט געדרוקט ווערן‟. אויף אַ צווייטער זײַט, וווּ ס’איז קלאָר, אַז סע רעדט זיך וועגן פּראָסטיטוציע, ווערט אויך אַ פּאַראַגראַף אויסגעשטראָכן.

אינעם בילדער־אָפּטייל צום סוף, האָט מען אויך אויף דרײַ זײַטן אויסגעשטראָכן בילדער מיט שוואַרץ. איך שטעל זיך פֿאָר, אַז דאָרט האָט מען געוויזן די מוטערשייד און דעם מענערלעכן אבֿר.

בלי־ספֿק איז ד״ר בן־ציון ליבער געווען אַ זעלטענער פּאַרשוין, אַפֿילו אַ טשודאַק. אָבער זײַנע „רעוואָלוציאָנערע‟ געדאַנקען (אַזוי האָט די רעגירונג זיי באַשריבן) זענען הײַנט בכלל נישט קאָנטראָווערסיעל. זיי זענען שוין אַ טייל פֿונעם לערנפּלאַן אין יעדן גימנאַזיום אין לאַנד. אַז אַ ייִדיש בוך זאָל ווערן צענזורירט אין אַמעריקע צוליב דעם איז הײַנט שווער צו פֿאַרשטיין. די געשיכטע האָט געוויזן, אַז ד״ר ליבער האָט געהאַט אַ נבֿיאיִשן גײַסט.