נישט גרינג צו זײַן אַ „געבורטרעכט‟־פֿירער

Not So Easy Leading a Birthright Trip

פֿון שׂרה־רחל שעכטער

Published January 08, 2015, issue of January 23, 2015.

(די 3 טע זײַט פֿון 4)

אַ טייל זענען אויפֿגעבראַכט געוואָרן, ווען זיי האָבן זיך דערוווּסט, אַז מע וועט קריכן אויפֿן באַרג מצדה (אַ באַקאַנטער טייל פֿון דער „געבורטרעכט‟־נסיעה) 7:00 אין דער פֿרי, אַנשטאָט 4:00 פֿאַרטאָג, וועלן זיי במילא פֿאַרפֿעלן דעם פּרעכטיקן זון־אויפֿגאַנג. „איך האָב זיי געגעבן צו פֿאַרשטיין, אַז צוליב געזונט־סיבות, מוזן אַלע עסן פֿרישטיק איידער זיי קלעטערן באַרג־אַרויף, און דער האָטעל גיט נישט קיין פֿרישטיק פֿאַר 6:00, אָבער זיי האָבן געהאַלטן אין איין טענהן, אַז ס׳איז נישט יושרדיק, וואָס אַנדערע ׳געבורטרעכט׳־גרופּעס קענען גיין 4:00, און זיי — נישט,‟ האָט יוסי געזאָגט. „זיי זענען בכלל נישט געווען דאַנקבאַר, וואָס מע ברענגט זיי קיין ישׂראל פֿרײַ פֿון אָפּצאָל, און האָבן נישט פֿאַרשטאַנען, אַז מיר, די פֿירער, אַרבעטן דאָ בלויז ווי וואָלונטירן, און מוזן אַליין פֿאָלגן די תּקנות און דעם צײַטפּלאַן.‟

ראָזענטאַל האָט אויך געהערט די זעלבע טענה, פֿאַר וואָס קאָן מען נישט קלעטערן אויף מצדה ווען ס׳איז נאָך פֿינצטער. „בלויז די נסיעות זומערצײַט טוען עס פֿאַרטאָג, פּשוט ווײַל ס׳ווערט צו הייס, אויב מע קריכט ווען די זון ברענט שוין,‟ האָט זי דערקלערט. „ווינטערצײַט איז דאָס נישט קיין פּראָבלעם, האַלטן מיר, אַז ס׳איז שוין בעסער, אַלע זאָלן זיך גוט אויסשלאָפֿן, איידער מיר זאָלן אומזיסט זיך מוזן אויפֿוועקן אַזוי פֿרי.‟

„געבורטרעכט‟ בײַט אָפֿט דעם צײַטפּלאַן צוליב דעם וועטער, און דאָס רופֿט כּסדר אַרויס אַנטוישונג בײַ געוויסע באַטייליקטע. „אַ געוויסע גרופּע וועט אפֿשר שטאַרק אַרויסקוקן אויף רײַטן אויף די קעמלען און שלאָפֿן אין אַ בעדויִנער געצעלט, אָבער אויב עס גייט אַ שטאַרקער רעגן אין מידבר, מוז מען די אַקטיוויטעט אַנולירן, ווײַל די ערד איז פּשוט צו נאַס,‟ האָט ראָזענטאַל געזאָגט. „די זיכערהייט פֿון אונדזערע געסט און חיות איז אונדזער ערשטע פּריאָריטעט.‟

אַ צווייטע פּראָבלעם איז, ווען די גרופּע באַשטייט פֿון מענטשן מיט גאָר פֿאַרשידענע אינטערעסן. אין בענוס׳ גרופּע, למשל, האָבן אַ טייל געוואָלט טיפֿער אויספֿאָרשן דעם כּותל־המערבֿי; אַ צווייטע גרופּע האָט אַ סך מער צוגעצויגן די „באַוהאַוס‟־אַרכיטעקטור פֿון תּל־אָבֿיבֿ, און אַ דריטע האָט זיך געוואָלט לערנען מער העברעיִש.

„ס׳איז געווען שווער צו פֿאַראינטערעסירן יעדן איינעם,‟ האָט בענוס באַמערקט. „אויב איך אָדער אַ צווייטער פֿירער פּרוּווט אָנפֿירן מיט אַן אַקטיוויטעט, וואָס ס׳רובֿ פֿונעם עולם פֿאַראינטערעסירט עס נישט, גייט עס במילא מיט דער פּוטער אַראָפּ.‟

אין ראָזענטאַלס גרופּע איז דאָס נישט געווען שייך, ווײַל די נסיעה האָט געהאַט אַ ספּעציפֿישע טעמע: אַ קולינאַרער טור איבער מדינת־ישׂראל. במילא האָבן אַלע באַטייליקטע שוין געהאַט אַ בשותּפֿותדיקן אינטערעס. עטלעכע זענען געווען פּראָפֿעסיאָנעלע קוכער, איינער איז געווען אַ נערונג־עקספּערט אין דער אַמעריקאַנער אַרמיי, און די אַנדערע האָבן פּשוט זיך געוואָלט לערנען וועגן ישׂראלדיק עסן.