פֿרומע ייִדן, וואָס שטימען פֿאַר „חד״ש‟

Orthodox Jews Who Vote For Hadash

פּראָפֿעסאָר בצלאל־ייִדל (טשאַרלז) מאַנעקין
Facebook
פּראָפֿעסאָר בצלאל־ייִדל (טשאַרלז) מאַנעקין

פֿון יואל מאַטוועיעוו

Published March 31, 2015, issue of April 17, 2015.

(די 4 טע זײַט פֿון 4)

פֿאַרן אָפּמאַך אינעם „קעמפּ דייוויד‟ צווישן אהוד באַראַק און יאַסיר אַראַפֿאַט און דער צווייטער „אינטיפֿאַדע‟, איז מאַנעקין געווען אַ ליבעראַלער ציוניסט. דערנאָך, ווי ער דערציילט דעם „פֿאָרווערטס‟, האָט ער אָנגעהויבן שטיצן מער די פּאַלעסטינער און דעם נוסח פֿון יהודה מאַגנעסעס נישט־פּאָליטישן נוסח פֿון ציוניזם.

דער פּראָפֿעסאָר האָט באַמערקט, אַז אויף זײַן געדאַנקען־גאַנג האָט שטאַרק געווירט דער באַרימטער פֿילאָסאָף ישעיהו לייבאָוויטש, אויך אַ פֿרומער ייִד, און הרבֿ יהושע ראַדלער־פֿעלדמאַן, וועלכער האָט געשריבן אונטערן פּסעוודאָנים ר׳ בנימין. מאַנעקין גלייבט, אַז אויב די ישׂראלדיקע רעגירונג זאָרגט זיך וועגן דעמאָקראַטיע, וועט זי מוזן ווערן אַ בשותּפֿותדיקע ייִדיש־אַראַבישע מלוכה. אַדרבה, ווי ער דערקלערט אין איינעם פֿון זײַנע לעצטע אַרטיקלען, קאָן נתניהוס וואַלן־נצחון זיך אויסשפּילן דווקא לטובֿת די פּאַלעסטינער, ווײַל זײַן רעכטע רעגירונג וועט אַרויסרופֿן נײַע בויקאָטן, סאַנקציעס און קאָנפֿליקטן, און ממילא וועט צווינגען ישׂראל זיך אָפּצוזאָגן פֿון רעכטער פּאָליטיק און אָנצונעמען דעם ליבעראַל־דעמאָקראַטישן מאָדעל. לויט מאַנעקינס השערה, קאָן זײַן, אַז דווקא נתניהו וועט גורם זײַן דעם צוקונפֿטיקן נצחון פֿון אַזעלכע אָפּאָנענטן, ווי די „חד״שניקעס‟.

ס׳איז כּדאַי צוצוגעבן, אַז נישט אַלע „חד״שניקעס‟ און זייערע מיטגייער זענען טאַקע עכטע אינטערנאַציאָנאַליסטן. אַחוץ דעם אַראַבישן נאַציאָנאַליזם פֿון געוויסע מיטגלידער, איז צווישן אַ טייל ייִדישע פֿאָרשטייער פֿון דער דאָזיקער פּאַרטיי פֿאַרשפּרייט שׂינאה צו די פֿרומע און אַ מיאוסער סנאָביזם פֿון דער אַלטער אַשכּנזישער עליט. מײַנע וועלטלעכע ישׂראלדיקע חבֿרים, וואָס רעפּרעזענטירן דעם קליינעם לינקן סעקטאָר צווישן די רוסישע עולים און האָבן אויך געשטימט הײַיאָר פֿאַר דער „רשימה‟, זענען אומצופֿרידן מיט דעם, וואָס צווישן די „חד״שניקעס‟ טרעפֿן זיך אַזעלכע טוער, ווי אורי אַבֿנרי, וועלכער באַציט זיך צו די „רוסן‟ ווי צו אַ „באַרבאַרישער‟ פֿינפֿטער קאָלאָנע.

אַזוי צי אַזוי, ווײַזט דער בײַשפּיל פֿון אַ פּראָמינענטן פֿרומער פּראָפֿעסאָר, אַז די פֿרומע וועלט איז נישט אַזוי מאָנאָליטיש רעכט געשטימט. צווישן די אָטראָדאָקסישע ייִדן טרעפֿן זיך פֿאָרשטייער פֿון היפּוכדיקע טענדענצן, אַרײַנגערעכנט דעם וועלטלעכן אינטערנאַציאָנאַליזם פֿון „חד״ש‟.