זעקס ייִדישע לידער פֿאַר דער טראָמפּ־תּקופֿה

Six Yiddish Songs For the Trump Era

Wikimedia Commons/Getty Images

פֿון דזשאָרדין קוציק

Published February 10, 2017, issue of February 23, 2017.

אַזוי ווי כּמעט אַלע זשורנאַליסטן, שוין אָפּגערעדט פֿון דער גרויסער מערהייט אַמעריקאַנער, האָב איך ניט פֿאָרויסגעזען, אַז דאָנאַלד טראָמפּ וועט ווערן דער 45סטן אַמעריקאַנער פּרעזידענט.

איך האָב אָבער ניט קיין סך חרטה דערפֿאַר, וואָס איך האָב מיט אַ יאָר צוריק טאַקע געשריבן אינעם „פֿאָרווערטס‟, אַז טראָמפּ וועט קיינמאָל נישט ווערן דעם אַמעריקאַנער פּרעזידענט, ווײַל אַזוי האָבן דעמאָלט געמיינט כּמעט אַלע פּראָפֿעסיאָנעלע פּאָליטישע אָבסערוואַטאָרן. אָבער אַ טעות איז פֿאָרט אַ טעות, און אַז אַ זשורנאַליסט באַגייט אַ טעות דאַרף ער צום ווייניקסטן עס אָנערקענען.

פֿאַר וואָס דערמאָן איך זיך אין דעם איצטער? במשך פֿון די לעצטע וואָכן האָב איך באַקומען בריוו פֿון לייענער פֿרעגנדיק פֿאַר וואָס איך האָב נאָך ניט געשריבן אין „פֿאָרווערטס‟ וועגן דער טראָמפּ־אַדמיניסטראַציע, בעת איך האַלט אין איין שרײַבן באַמערקוגנען און קריטיק אויף „פֿייסבוק‟ און „טוויטער‟ וועגן איר? ס׳איז אַ גוטע פֿראַגע און איך האָב אויף אים אַ פּאָר ענטפֿערס.

קודם, האַלט איך אַז מײַן אומפֿעיִקייט אַפֿילו פֿאָרויסצוזען אין פֿעברואַר די מעגלעכקייט אַז טראָמפּ וועט זיגן אין די וואַלן אין נאָוועמבער ווײַזט בולט אָן, אַז מײַנע פּאָליטישע אַנאַליזן טרעפֿן ניט תּמיד אין פּינטל. ס׳איז דערפֿאַר בעסער איך זאָל איבערלאָזן דאָס טועה זײַן זיך וועגן פּאָליטיק פֿאַר די פּראָפֿעסיאָנעלע אָבסערוואַטאָרן, וואָס האָבן נאָך ווייניקער חרטה ווי איך ווען זייער נבֿיאות זאָגן איז אין גאַנצן אַ פֿאַלשע. דערצו האַלט איך אַז ס׳רובֿ לייענער ווערט פּשוט שוין נימאס פֿון הערן אַזוי פֿיל וועגן פּאָליטיק און אַז די וואָס לייענען דעם „פֿאָרווערטס‟ ווילן מסתּמא אויסמײַדן אויף עטלעכע מינוט די לעצטע ידיעות וועגן טראָמפּ.

אַפֿילו ווען איך וואָלט יאָ געמיינט, אַז ס׳איז כּדאַי איך זאָל עפּעס שרײַבן וועגן דעם איצטיקן פּאָליטישן מצבֿ, איז עס זייער שווער, ווײַל עס קומען פֿאָר יעדן טאָג אַזוי פֿיל אומדערוואַרטע און היסטאָרישע געשעענישן אַז ביז וואַנען איך זאָל פֿאַרענדיקן אַן אַנאַליז וועט ער מסתּמא שוין זײַן פֿאַרעלטערט. דאָס איז נאָך מער אַ פּראָבלעם פֿאַרן „פֿאָרווערטס‟, ווײַל אונדזער צײַטונג איז דאָך אַ חודש־שריפֿט אין אַ וועלט אין וועלכער אַפֿילו די טאָג־צײַטונגען זענען שוין אַלטע סחורה איידער זיי קומען אָן צום לייענערס שוועל.

וויל איך אָבער יאָ עפּעס צושטעלן די לייענער וואָס ס׳רובֿ פּראָפֿעסיאָנעלע פּאָליטישע מבֿינים קענען ניט: צונויפֿשטעלן אַ „ליסטיקל‟ פֿון ייִדישע לידער, וואָס עס איז ספּעציעל כּדאַי זיך צוצוהערן צו זיי אין אונדזער נײַער פּאָליטישער תּקופֿה. די ייִדיש־שפּראַכיקע לידער דערמאָנען אונדז אין יענע מענטשן, וואָס האָבן דורכגעלעבט אַ סך פֿינצטערערע צײַטן ווי די פֿון אונדזער עפּאָכע. פֿון זיי קען מען זיך אַ סך אָפּלערנען און, אויב נייטיק, אַ ביסל זיך דערמוטיקן.

מיר לעבן אין אַ צײַט ווען דער פּרעזידענט זאָגט ליגנס וועגן דער מעדיע, סטראַשעט די פֿעדעראַלע ריכטער, פּרובירט אָפּצומעקן די דעמאָקראַטישע נאָרמעס און לעשט אויס דעם פֿאַקל פֿון דער „פֿרײַהייטס־סטאַטוע‟ דורכן פֿאַרשליסן די גרענעצן צו די פּליטים. ס׳איז דערפֿאַר כּדאַי זיך צו דערמאָנען דורך אָט די לידער, אַז אונדזער פֿאָלק האָט דורכגעלעבט אַ סך ערגערע צײַטן, און מיר, באַנאַנד מיט דער אַמעריקאַנער דעמאָקראַטיע, וועלן די טראָמפּ־תּקופֿה אויך, אם־ירצה־השם, איבערלעבן.